ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း တင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ် ၸၢင်ႈသူၼ်းႁႂ်ႈတႆး ၸဵဝ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးဝႆးဝႆး တႆးတေၶိုင်ၸိူင်ႉႁိုဝ်

Thursday, September 07, 2017 Posted by taimoungloi

မႂ်ႇသုင်တင်းသဵင်ႈၶႃႈ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ NRPC ၶွမ်ႊမတီႊၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈၶိုၼ်းလီၵၼ်ၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၶဝ်ႁၢမ်ႈႁႄႉ ၵႂႃႇတီႈ Workshop ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်သၢင်ႈၶွင် ENAC ဢၼ်ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ႁူမ်ႈၵၼ်သေ တေႁဵတ်းၵၢၼ်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၵႂႃႇၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး ႁႂ်ႈလႆႈႁၢမ်ႈႁႄႉပၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၵူႈပွၵ်ႈဢမ်ႇယၢမ်ႈမီးမႃး။ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ENAC ၼႆႉ ၶဝ်ႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈမႃးပေႃးမီးလၢႆပီယဝ်ႉ၊ ပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၶဝ်၊ ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်သၢင်ႈၶဝ်မႃးႁဵတ်းၼႂ်းမိူင်းၵေႃႈ ပေႃးမီးပဵၼ်လၢႆပွၵ်ႈ၊ ၼွၵ်ႈမိူင်းၵေႃႈဢၢၼ်ႇပွၵ်ႈမၼ်းပေႃးဢမ်ႇလႆႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူႈပွၵ်ႈတႄႉဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈမႃး၊ မိူဝ်ႈလဵဝ် သမ်ႉမီးမႃးလွင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆးဢၼ်ၼိုင်ႈ။


မိူၼ်ၼႆၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ ယူႇတီႈ NRPC ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵမ်းသိုဝ်ႈၵေႃႈ ယူႇတီႈၽွင်းတၢင်သိုၵ်းၶွင်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၼႄႉၼမ်းၸီႉၸမ်ႈၵႂႃႇလႄႈ ပၢင်ၵုမ် CSSU ၵေႃႈထုၵ်ႇႁႄႉႁၢမ်ႈမႃး ၸိူင်ႉၼၼ်ၵေႃႈမီးမႃး။ ၼႂ်းၵႄႈၼင်ႇၼႆ ႁဝ်းၶႃႈသမ်ႉလႆႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇဢၼ်ၼိုင်ႈ၊ မိူဝ်ႈဢေႃႊၵတ်ႊသ် 24 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇသေယဝ်ႉ ယွၼ်းႁူပ်ႉႁူဝ်ပဝ်ႈၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS ၸွမ်သိုၵ်းလူင်ယွတ်ႈသိုၵ်း။ ၵမ်းၼႆႉသမ်ႉ ယူႇတီႈ RCSS သမ်ႉၶိုၼ်းတုမ်ႉတွပ်ႇမႃးဝႃႈ- "လွင်ႈဢၼ်ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း ယိုၼ်ႈယွၼ်းမႃးၼႆႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၵၼ်မၼ်ႈၵိုမ်းၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈသေဢမ်ႇၵႃး ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈတေပဵၼ်တၢင်းၵမ်ႉၸွႆႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၵေႃႇတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇယူႇၼႆလႄႈ ၶဝ်ၸဝ်ႈၵေႃႈႁပ်ႉႁၼ်ထိုင်လီယူႇ ဝႃႈၸိူင်ႉၼင်ႇၼၼ်။


ၵူၺ်းၵႃႈ ယူႇတီႈႁူဝ်ပဝ်ႈၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း တေမႃးႁူပ်ႉထူပ်းတင်းၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်းမိူဝ်ႈလႂ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈပႆႇလႆႈႁူႉၸွမ်း။ တီႈၼႆႈ ႁဝ်းၶႃႈမႃးထတ်းသၢင်ႁၼ်ဝႃႈ ႁူဝ်ပဝ်ႈၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ RCSS ၸုမ်းလဵဝ်။ ပဵၼ်ဝႆႉပႃးၽူႈၼင်ႈၸိုင်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ႁူဝ်ပဝ်ႈၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး CSSU ။ မိူၼ်ၸိူင်ႉၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆးၼႆႉ ဢၢင်ႈႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၼ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ဝၼ်းတီႈ 20 တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 22 ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈထုၵ်ႇတၢင်းႁၢမ်ႈႁႄႉမႃး ယွၼ်ႉတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸီႉၼႄးလၢႆလၢႆလွင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယူႇတီႈမၼ်းၸဝ်ႈသေယဝ်ႉ တႅမ်ႈလိၵ်ႈတွပ်ႇၵႂႃႇတီႈႁူဝ်ပဝ်ႈ NRPC ၵေႃႉပဵၼ်ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ။


လွင်ႈတၢင်းတႄႉဝႃႈ CSSU ၼႆႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈတၢင်းယိူင်းဢၢၼ်းယႃႉလူႉလွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ ယဝ်ႉၵေႃႈၼႂ်း CSSU ၼႆႉ ၼင်ႇၶဝ်မၢပ်ႇဝႃႈ- ပႃးဝႆႉၸုမ်းၼွၵ်ႈမၢႆမီႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တိုၼ်းဢမ်ႇမီး၊ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈမီးလွင်ႈႁူႉထိုင်ၸွမ်းလွင်ႈ CSSU ၼႆၸိုင် ထၢမ်ထိုင်မႃးလႆႈၵမ်းသိုဝ်ႈယူႇ ဢဝ်ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵႂႃႇ၊ မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈတႅမ်ႈတွပ်ႇၵႂႃႇမိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၼင်ႇၼၼ်။ ဢိင်ၼိူဝ်လိၵ်ႈၼႆႉသေႁိုဝ် ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ယွၼ်ႉလူၺ်ႈတၢင်ႇလွင်ႈတၢင်ႇတၢင်းႁိုဝ်တႄႉၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း ယိုၼ်ႈယွၼ်းမႃးဝႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈႁူပ်ႉၵၼ်ၼႆယဝ်ႉ။


တီႈၼႆႈ ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈမႃးယွၼ်းထတ်းသၢင်ၼႄၵၼ်တူၺ်းဝႃႈ- ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈ ႁူဝ်ပဝ်ႈ CSSU ႁူပ်ႉၵၼ်သေယဝ်ႉ တေၵိူတ်ႇမီးမႃးၽွၼ်းလီၸိူင်ႉၼင်ႇႁိုဝ်ၼႆၼၼ်ႉ။ ၼႂ်းၵႄႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇ ဢၼ်ၼိုင်ႈဝႃႈ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ တင်းတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုၼ်ႈယွၼ်းႁႂ်ႈ RCSS ထွၼ်ဢွၵ်ႇပႅတ်ႈ ၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ် NCA ၼႆၵေႃႈမီးမႃး။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်လႄႈ ၸႂ်ႉထွႆဢွၵ်ႇ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း တင်းပီႈၼွင်ႉမၢၼ်ႈ တင်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးၵေႃႈမီး၊ တင်းပီႈၼွင်ႉ TNLA သိုၵ်းလွႆၵေႃႈ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃး။ ဝၢႆးသေလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း တႄႇဢဝ်ပီ 2015 လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ 15 ဝၼ်း တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉၸိုင် ယူႇတီႈ RCSS ၼႆႉ လႆႈတွၵ်ႉတႅၵ်ႉပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃး တင်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 10 ပွၵ်ႈ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈလႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းလူၺ်ႈၵၼ်တင်း TNLA တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း/ပလွင်ႈမႃး 39 ပွၵ်ႈ။


ပေႃးမႃးတူၺ်းၸိူင်ႉၼႆ RCSS ၼႆႉ မၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၾၢင်ႁၢင်ႈ NCA ၊ မိူၼ်တင်းၼႄဝႃႈ လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၵိုတ်းတိုၵ်းယဝ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆးသင်မႃး၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတၢင်ႇမူႇတၢင်ႇၸုမ်း ၸိူဝ်းဢၢင်ႈ တေလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၼၼ်ႉ ၸၢင်ၸႂ်ၵႂႃႇၼႆ ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼၼ်။ သင်ဝႃႈၶဝ်သူၼ်းဢီးႁႂ်ႈ RCSS ထွႆဢွၵ်ႇၵႂႃႇတီႈၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၵေႃႈ ပွင်ႇဝႃႈႁႂ်ႈထွႆဢွၵ်ႇၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ် NCA ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ယူႇတီႈတေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈမၼ်းၼၢင်းပွင်ႇၸႂ်ဝႃႈ ပေႃႈဝႃႈတၢင်း RCSS ထွႆဢွၵ်ႇၵႂႃႇၵေႃႈ မိူၼ်တင်းဝႃႈလၢႆးၵၢၼ် NCA လူႉယဝ်ႉ။


ၵွပ်ႈသင်လႄႈဝႃႈၼၼ် ၸိူဝ်းဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ယဝ်ႉၼၼ်ႉမီးယူႇ 8 ၸုမ်း၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉဢၼ်ႁႅင်းယႂ်ႇ တေမီးပီႈၼွင်ႉယၢင်း KNU ပႃးတင်း RCSS ။ ပေႃးဝႃႈ RCSS ထွႆဢွၵ်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉ မီးၸုမ်းယၢင်းၽိူၵ်ႇၸုမ်းလဵဝ်ၵူၺ်း တေဢမ်ႇၸၢင်ႈၵွၼ်းၵိူင်ႈလႆႈ၊ ၸိူဝ်းဢၼ်ပႆႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းလႄႈသင်၊ တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢိၵ်ႇပႃးတင်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉလႄႈသင် တေၵွၼ်းၵိူင်ႈယၢပ်ႇၵႂႃႇ။ မိူၼ်ၸိူင်ႉရၶႅင်ႇ၊ ၶျၢင်း၊ ပဢူဝ်း ၸိူဝ်းဢၼ်လူင်း လၢႆးမိုဝ်းဝႆႉၼၼ်ႉတႄႉ တေႃႉတႄႉမီးၸိုဝ်ႈၵူၺ်း၊ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းသိုၵ်းၼမ်လၢႆလႄႈ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တေဢမ်ႇၼပ်ႉယမ်၊ ယဝ်ႉၵေႃႈယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်း တေဢမ်ႇၼပ်ႉယမ်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလွင်ႈၵွၼ်းၵိူင်ႈၵၼ် တေယၢပ်ႇၵႂႃႇ။ မိူဝ်းၼႃႈ တႃႇတေသိုပ်ႇႁူမ်ႈပႆၸွမ်းၵႂႃႇလၢႆးၵၢၼ် NCA ၼၼ်ႉတေယၢပ်ႇၵႂႃႇၼႆလႄႈ တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇဢမ်ႇႁပ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼၼ်။


ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇႁပ်ႉသေတႃႉၵေႃႈ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ယူႇတီႈႁူဝ်ပဝ်ႈ RCSS လႄႈတင်းၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း လႆႈႁူပ်ႉၺႃးၵၼ်ၸိုင် ယူဝ်ၶေးဝႃႈမႃးဝႃႈ - "တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉယိုၼ်ႈယွၼ်းၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆယဝ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈၵဝ်ၶႃႈတႄႉဢမ်ႇႁပ်ႉ၊ ၵဝ်ၶႃႈတႄႉတေဢဝ်ၾၼ်ဢဝ်ငဝ်းသူၸဝ်ႈယူႇ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ပိူဝ်ႈတႃႇတပ်ႉမတေႃႇတေလႆႈယုမ်ႇယမ်ၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈ RCSS ဢွၼ်ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းတႆး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ်တပ်ႉမတေႃႇတေဢမ်ႇႁၼ်ၽိတ်း မိူၼ်ၸိူင်ႉသူၸဝ်ႈယိုၼ်ႈယွၼ်းဝႃႈ တူၼ်ႈတီး ပၢင်လူင် ၵဵင်းတုင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႉသေ သင်ၸိူဝ်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းတီႈလၢင်းၶိူဝ်းႁိုဝ်ႉ၊ ဢမ်ႇၼၼ် တီႈမွၵ်ႇမႆႇသေတီႈတီႈၸိူင်ႉၼၼ် တေဢမ်ႇထုၵ်ႇႁႃႉ"-ၼႆ ယူဝ်ၶေးလဝ်ႇဝွၼ်းၸိူင်ႉၼၼ်ႁိုဝ်ၼႆ ႁဝ်းၶႃႈလၢမ်းထၢင်ႇဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။


တီႈၼႆႈ ႁဝ်းမႃးၶႆႈၸႂ်ဝႃႈ ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆႉ လမ်ႇလွင်ႈပုၼ်ႈတႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးႁဝ်းမွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ်၊ ၸွင်ႇသမ်ႉလူဝ်ႇလႆႈႁိပ်ႈၼႅတ်ႈႁဵတ်းၼႂ်းဝႆးဝႆးၼႆႉယဝ်ႉၶႃႈႁႃႉၼႆ ႁဝ်းၶႃႈလီလႆႈဝူၼ်ႉတူၺ်းဢၼ်ၼိုင်ႈ။ ပၢင်ၵုမ်ဢၼ်ၼႆႉ ပိူဝ်ႈၶဝ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးၼႆလႄႈ ၶေႃႈတႅပ်းတတ်းဢၼ်လႆႈမႃးတီႈ ပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢႆထိုင်ဝႃႈ တေပဵၼ်သဵင်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈႁူမ်ႈဢွၵ်ႇမႃးၼႆ ႁဝ်းၶႃႈတေထဵင်ယၢပ်ႇယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းတႆးဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် လွင်ႈပိၼ်ႇပႆႇယုမ်ႇယမ်ၵၼ် တိုၵ်ႉထိုင်ၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ် ဢၼ်လႆႈၶဝ်ႈႁႃၵၼ်ယူႇ၊ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၶေႃႈတႅပ်းတတ်းၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉ ဢၼ်လူဝ်ႇလႆႈလူင်ႉလႅင်း ပွင်ႇပိုင်ႈၵၼ်တိုၵ်ႉမီးတင်းၼမ်တင်းလၢႆ၊ တိုၵ်ႉမီးယူႇလၢႆတွၼ်ႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးၼႆႉ ပေႃးဝႃႈႁဝ်းၶႃႈၼႅတ်ႈႁဵတ်းၼႆ ၶေးတေပႆႇတၢင်တူဝ်လႆႈသဵင်တႆးတင်းလုမ်ႈၵွၼ်ႇႁိုဝ် ၼႆႉၵေႃႈတေလႆႈဝူၼ်ႉဢၼ်ၼိုင်ႈ။


ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၸၢင်ႈမိူၼ်ၼင်ႇပိုတ်ႇၼႄလွၵ်းတႅၼ်းႁဝ်းပႅတ်ႈ တီႈပၢင်လဵၼ်ႈလၢႆးၼၼ်ႉႁိုဝ်ၼႆၵေႃႈ လီလႆႈဝူၼ်ႉယူႇ။ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ လွင်ႈလႆႈထဵင်ၵၼ်ၶတ်းၵၼ်မႃး ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင်ၼၼ်ႉ ၶေႃႈဢၼ်ဝႃႈ ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းႁိုဝ် ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၼၼ်ႉ တၢမ်တူဝ်ၼၢင်း ဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇလႆႈဝႃႈ မိူဝ်းၼႃႈထႃႇပၢႆမႃးၸင်ႇၵွႆႈဢုပ်ႇၵၼ် ဝႃႈၼႆသေယဝ်ႉလႄႈ ဢဝ်ပၢင်ၵုမ်ၶိုၼ်းလီၵႂႃႇ ၵမ်းၼိုင်ႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇယဝ်ႉတူဝ်ႈ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ၼႆႉ တေလႆႈသိုပ်ႇထဵင်ၵၼ် သိုပ်ႇၶတ်းၵၼ်ၵႂႃႇထႅင်ႈယူႇ။


ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈၼႅတ်ႈႁဵတ်း ပၢင်ၵုမ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးၼႆၸိုင် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵႃႈတေလႆႈယိုၼ်ယၼ်မၵ်းမၼ်ႈယဝ်ႉ၊ ႁဝ်းတေသႂ်ႇပႃးဝႃႈ ထုၵ်ႇလီၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇႁိုဝ်ႉ၊ ဢမ်ႇၼၼ် တေဢမ်ႇသႂ်ႇပႃး ယဝ်ႉၼႄႇ။ ဢၼ်ၼႆႉပေႃးႁဝ်းၶႃႈမီးလွင်ႈတႅပ်းတတ်းယဝ်ႉၸိုင် ႁူႉၵႃႈၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ တေႁူႉၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈၶဝ်လႆႈႁူႉငိူၼ်ႈႁူႉႁွႆးၵႂႃႇၼႆၸိုင် လၢႆးဢၼ်တေၵႄႈလိတ်ႈ တေႃႇႁဝ်းမႃး ပိူၼ်ႈတေၸၢင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉတူဝ်ႈတၼ်းယဝ်ႉ၊ တႄႇဢဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၸွင်ႇႁဝ်းၶႃႈပႃႈၶိုတ်းတၼ်းပိူၼ်ႈဝႆႉႁိုဝ်၊ ၸွင်ႇႁဝ်းပႃႈမီးလွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉယဝ်ႉႁိုဝ်။


ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ပၢင်ၵုမ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈထုၵ်ႇလီႁဵတ်းၼႂ်းဝႆးဝႆးၼႆႉယူႇၼႄႇ၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈလီႁႃလၢႆးၵႄႈလိတ်ႈမၼ်း သေယဝ်ႉ လီႁႃလၢႆးငိူင်ႉဝႄႈမၼ်းသေ ၸၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းၵႂႃႇႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇလိူဝ်တီႈၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ႁဝ်းၶဝ်ဝူၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈသင်၊ ၼႂ်းၽွင်းတႅၼ်းသၽႃးလႄႈသင်၊ ၼႂ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်းၼမ်တင်းလၢႆ လႄႈသင်၊ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢၼ် NCA ၼႆႉမႃး ဢမ်ႇပေႃးမီးတၢင်းမုင်ႈမွင်းၵၼ်၊ ဢမ်ႇပေႃးမီးလွင်ႈၸိူမ်ႈၸႂ်ၵၼ်မႃး တႄႉတႄႉၼၼ်ႉယဝ်ႉၼႆတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈႁၼ်ဢၼ်ပဵၼ်တႄႉမီးတႄႉမၼ်းယူႇ။


ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ပေႃးၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၵၢၼ် NCA ၼႆႉမႃး ႁဝ်းၶႃႈမူႇလႂ်ၸုမ်းလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ - 1.တေလႆႈတူၺ်း ပုၼ်ႈပၢင်ႈတႃႇမူႇၸုမ်း။ 2.တေလႆႈတူၺ်းပုၼ်ႈပၢင်ႈတႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း။ တၢင်းလုမ်ႈၼၼ်ႉသမ်ႉ တေမီးၵႃႈႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၼၵ်းၼၵ်းၼႃၼႃသေယဝ်ႉ ၸင်ႇၵွႆႈတႅပ်းတတ်းၼၼ်ႉ လီသေပိူၼ်ႈ။


ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ပေႃးဢဝ်ၾိင်ႈၵၢၼ်သၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ဝႃႈၸိုင် မိူၼ်ၸိူင်ႉတီႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈ တင်းႁူဝ်ပဝ်ႈ RCSS ဢမ်ႇၼၼ် ၽူႈၼင်ႈၸိုင်ႈ CSSU တေႁူပ်ႉၵၼ်ၼႆႉ သင်ၸိူဝ်ႉပဵၼ်မႃး ၽႂ်ဢမ်ႇၵၢၼ်ႉၽႂ်၊ မီးၽွၼ်းလီၼင်ႇၵၼ် ၸင်ႇတေလႆႈဝႃႈပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်ဢၼ်ဢွင်ႇမၢၼ်ထိုင်တီႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈတင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ၾၢႆႇလႂ်ၵေႃႈတေဢမ်ႇသုမ်း၊ တင်းသွင်ပႃႈသွင်ၾၢႆႇမီးလွင်ႈဢွင်ႇပေႉၼင်ႇၵၼ် မီးၽွၼ်းလီၼင်ႇၵၼ်ၼၼ်ႉတႄႉ ထုၵ်ႇလီႁႃငိူၼ်ႈႁႃလၢႆးသေယဝ်ႉ ဢဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်းသေဝူၼ်ႉၵႂႃႇ ၼၵ်းၼၵ်းၼႃၼႃယူႇ။ ယွၼ်းထတ်းႁၼ်ၼင်ႇၼႆသေ ၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းတီႈၼႆႈ။


ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း


သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ


ၸုမ်းဝႃႉၶႂ်ႈႁႂ်ႈ UNFC ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်း FPNCC ဢၼ်ၸုမ်းဝႃႉဢွၼ်ႁူဝ်

Wednesday, August 30, 2017 Posted by taimoungloi

ၽွင်းႁၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ FPNCC ဢၼ်ၸုမ်းဝႃႉဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈ ႁွင်ႉမွၵ်ႇထိုင်မႃးသေ ၸုမ်းၶွင်ႊသီႊၾႅတ်ႊတရႄႊၸၢဝ်းၶိူဝ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ UNFC ဢၼ်မီးဝႆႉပွတ်းၸၢၼ်း လႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇႁွတ်ႈထိုင် ငဝ်ႈငုၼ်းဝဵင်းပၢင်သၢင်း။


ၸုမ်း UNFC ဢၼ်ၵႂႃႇပွၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၼၢႆႁူင်သႃ၊ ဢူးထုၼ်းၸေႃႇ၊ ၸွမ်ႁၢၼ်ပီႇထူး၊ ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်းမွၼ်း ၸွမ်ႁၢၼ်လရီႇၵၵဝ်း။ လႆႈႁူႉဝႃႈသွင်ၾၢႆႇႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်မွၵ်ႈဝၼ်းတီႈ 23-25/08/2017 ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူဝ်ႈၽွင်းႁူပ်ႉထူပ်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၼႆႉ ၾၢႆႇၸုမ်း FPNCC ဢၼ်ႁပ်ႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းပဵၼ် ၸၢဝ်ႉၵေႃဢၢၼ်း။ ၾၢႆႇၸုမ်း UNFC ၵေႃႈ လႆႈလၢတ်ႈၼႄငဝ်းလၢႆးလၢႆၸိူဝ်ႉလၢႆလွင်ႈ-ၼႆယဝ်ႉ။


တီႈပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ ၸၢဝ်ႉၵေႃဢၢၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈ- ယိၼ်းလီယိၼ်းၸူမ်းယဝ်ႉ ဢၼ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၶဝ်မႃး လၢတ်ႈၼႄငဝ်းလၢႆးၵူႈသမ်ႇၵူႈပိူင်၊ ဢၼ်ႁဝ်းပဵၼ်မႃး FPNCC ၼႆႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉလူၺ်ႈတၢင်းၶတ်းၸႂ်ၸဝ်ႈႁဝ်း ၶဝ်ၵေႃႈပႃးၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ UNFC တင်းႁဝ်းၼႆႉ ဢၼ်မိူၼ်ၵၼ်ၵေႃႈမီး၊ ဢၼ်ပိူင်ႈၵၼ်ၵေႃႈမီး၊ ဢၼ် UNFC တင်း FPNCC မိူၼ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈမူၼ်ႉမႄး လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆၵၢၼ်ၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA ၼင်ႇၵၼ်၊ ဢၼ်ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၼႆႉ UNFC သမ်ႉၶႂ်ႈမႄးၵႄႈ ယူင်ႉၶၢပ်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း (Framework for Political Dialogue) ။ ၵူၺ်းႁဝ်းသမ်ႉဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႄႈ၊ ၵွပ်ႈဝႃႈပေႃးၵႄႈယဝ်ႉတေၶဝ်ႈၼႂ်း UPDJC ၊ သမ်ႉၶဝ်ႈပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင်။ ႁဝ်းသမ်ႉ UPDJC ၵေႃႈဢမ်ႇၶဝ်ႈ၊ ပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶဝ်ႈ၊ တေဢုပ်ႇဢူဝ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵမ်းသိုဝ်ႈ။ ပေႃးယဝ်ႉႁႂ်ႈသၽႃးမၵ်းမၼ်ႈပၼ်ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းႁဝ်းၵႂႃႇ-ဝႃႈၼႆ။


ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈ NCA ၼႆႉ ယူႇတီႈၸုမ်း FPNCC ၶႂ်ႈၵႄႈၼမ်လိူဝ် UNFC ။ ၸၢဝ်ႉၵေႃဢၢၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈ- မိူဝ်ႈပၢင်လူင်ပွၵ်ႈၵမ်းထူၼ်ႈၼိုင်ႈႁဝ်းၶဝ်ႈပႃး၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈမၼ်းပဵၼ်ပၢင်ဢၼ်ပိုတ်ႇဢူၵ်းပိုတ်ႇၸႂ်ၵၼ်။ ပၢင်လူင် 2 ႁဝ်းဢမ်ႇၶဝ်ႈပႃး ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမၼ်းပဵၼ်ပၢင်တေႃႇၵႃႈတေႃႇၶၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉ၊ လွင်ႈၼႆႉ ၵွပ်ႈႁဝ်းဢမ်ႇတၢပ်ႇၶဝ်ႈပႃးၼႂ်း ပၢင်လူင်သေဢုပ်ႇဢူဝ်း။ ပေႃးႁဝ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်းၼႆၵေႃႈ ဢၼ်ႁဝ်းဢမ်ႇယုမ်ႇယမ်လႆႈၼႆႉ တူၺ်းဢဝ်တီႈ 8 ၸုမ်းဢၼ်ၵႂႃႇဢုပ်ႇ၊ ဢၼ်ၶဝ်ယွၼ်းလႆႈမႃးၼႆႉ ဢမ်ႇမီးသင်၊ မီးဢၼ်ပဵၼ်ၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇၶႂ်ႈလႆႈလၢႆလၢႆ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ၸုမ်းၸိူဝ်းၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢၼ်မီးၼႂ်း 8 ၸုမ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢၼ်တေထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇမႃးၵေႃႈ တေၸၢင်ႈမီးယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈပူၵ်းတင်ႈမႃး FPNCC ၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈယူႇတီႈ UNFC ၶဝ်ၶတ်းၸႂ်ပၼ်လႄႈ ၸင်ႇပဵၼ်မႃး။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ် ႁဝ်းလူဝ်ႇမီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၵၼ် ၸမ်ၸႂ်ၵၼ်၊ မုင်ႈမွင်းဝႃႈ UNFC ၵေႃႈ တေၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းႁဝ်းယူႇ-ဝႃႈၼႆ။


လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆၵိုတ်းတိုၵ်း NCA ၼႆႉ လိူဝ်သေ UNFC ၶႂ်ႈၵႄႈယဝ်ႉ ၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA ပႅတ်ႇၸုမ်းၵေႃႈမီးၽႅၼ်ၵၢၼ် တႃႇတေမႃးႁဵတ်းပၢင်ပိုတ်ႇတီႈပွင်ႇမၼ်း ၊ ၵွပ်ႈဝႃႈၼႂ်း NCA ၼႆႉ မီးထွႆႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဢမ်ႇတႅၵ်ႇလႅင်း/ သၢင်းလၢင်းၸႂ်မၼ်းမီးၼမ်။ တီႈပွင်ႇၶေႃႈၵႂၢမ်းၼႂ်း NCA ၼႆႉ တေႃႈၼင်ႇၼႂ်းၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း 8 ၸုမ်းၼင်ႇၵၼ်ၵူၺ်းၵေႃႈ လႆႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၶၢဝ်းယၢမ်းႁိမ်း 3 လိူၼ်ၸမ်ၸမ် ၶိုၼ်းမႄးငူပ်ႉငီႉၵိူဝ်းၵုမ်ၵၼ်၊ ၵွပ်ႈဝႃႈၶေႃႈၵႂၢမ်းမၢင်ၶေႃႈၼႆႉ ၸုမ်းၼိုင်ႈလႄႈၸုမ်းၼိုင်ႈ တီတီႈပွင်ႇမၼ်းဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်။ လိုၼ်းသုတ်း 8 ၸုမ်းႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်တီႈလေႃႇၶီးလႃႇ မိူင်းယၢင်း ဝၼ်းတီႈ 20-27 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်သေ ငူပ်ႉငီႉၵၼ်ႁႂ်ႈပဵၼ်ၶေႃႈတီႈပွင်ႇလဵဝ်ၵၼ်။


ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈ NCA ၼႆႉၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ သၽႃး၊ တပ်ႉမတေႃႇၵေႃႈ တေႁူပ်ႉဢုပ်ႇဢူဝ်းၵိူဝ်းၵုမ်ၵၼ် တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ တင်ႈတႄႇဝၼ်းတီႈ 28-30/08/2017 ၼႆႉ ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈၾၢႆႇလႂ် 15 ၵေႃႉ-ၼႆယဝ်ႉ။


လႅင်ႇၶၢဝ်ႇတၢင်းၼေႇပျီႇတေႃႇ ၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ- မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢၼ်ႁူႉလွင်ႈ NCA တႄႉတႄႉ မီးတပ်ႉမတေႃႇၵူၺ်း၊ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉ၊ သၽႃးၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉ။ ၼႂ်းတပ်ႉမတေႃႇၵေႃႈ ဢၼ်ႁူႉလွင်ႈ NCA လီလီ မၼ်းဢမ်ႇပေႃးၼမ်ယဝ်ႉ၊ ၵွပ်ႈဝႃႈၵူၼ်းၵဝ်ႇဢမ်ႇၵိုတ်ႇၼမ်။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ မီးၵူၼ်းၼႄႉၼမ်းဝႃႈ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်းသွင်ၾၢႆႇ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း 8 ၸုမ်းလႄႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်မႃးၸိုင် ၶေးတေလႆႈမွၵ်ႇပႃးၵူၼ်းၵဝ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ဢူးဢွင်ႇမိၼ်း၊ ဢူးၶိၼ်ႇယီႇ ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်း-ဝႃႈၼႆၵၼ်။


မိူဝ်ႈလဵဝ် ၼႂ်းဝူင်းၵၢၼ်ၽွင်းတၢင်ၶဝ် ဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇလိုဝ်းၵၼ်ယူႇဝႃႈ- လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆႉ ၶေးတေဢဝ် ပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင်တၢင်းၼႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင်ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၶႆႈၸႂ်ယူႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၶႂ်ႈၵႄႈပၼ်ႁႃပၢႆးမၢၵ်ႈမီးဝႆးဝႆး၊ ၶဝ်သမ်ႉၶႆႈၸႂ်ဝႆႉပႃးဝႃႈ ပေႃးၵႄႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ယဝ်ႉၵေႃႈ တေၵႄႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပၼ်ႁႃလွင်ႈရူဝ်ႇႁိၼ်ႇၵျႃႇတႄႉ ယင်းပႆႇလၢတ်ႈပႃး-ၼႆယဝ်ႉ။


လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ႁၼ်ဝႃႈပၼ်ႁႃပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ပဵၼ်ပၼ်ႁႃဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈသုတ်းသေ ၶႂ်ႈၵႄႈပၼ်ႁႃပၢႆးမၢၵ်ႈမီးဢွၼ်တၢင်း။ ပၼ်ႁႃတၢင်ႇၸိူဝ်ႉတၢင်ႇလွင်ႈၼၼ်ႉ မီးသင်ၵေႃႈ ဝၢႆးၼႆႉမႃး တေဢဝ်ၶဝ်ႈၵႄႈၼႂ်းသၽႃး၊ တေၵႄႈၼႂ်းသၽႃးၵႂႃႇၵူၺ်း ၾၢႆႇၽွင်းတၢင်ၵမ်ႈၽွင်ႈဝႃႈၼင်ႇၼႆ။


ပိူင်လူင်မၼ်း ဢၼ်ၶဝ်ၶႂ်ႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်တင်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း EAO မီးလၵ်းၵၢၼ်သွင်ၵူႈ။ ၵူႈၼိုင်ႈပဵၼ်ဢၼ်ၵဝ်ႇၵဝ်ႇ သုၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ (Right of Self-determination) တင်း  ဢမ်ႇၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ (Non-secession) ။ ပေႃးၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်းလၢႆးၶႂ်ႈလႆႈ သုၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ၊ ၶႂ်ႈလႆႈပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းၸႄႈမိူင်းၵေႃႈ တေလႆႈပၼ်ၵတိဝႃႈ တိုၼ်းတေဢမ်ႇၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇလႃးလႃး။


ၵူႈသွင် ဢၼ်လိူဝ်မႃးထႅင်ႈသမ်ႉ ပေႃးဝႃႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်းလၢႆ ၶႂ်ႈလႆႈၾႅတ်ႊၻရႄႊၸိုင် ႁႂ်ႈလႆႈတူၵ်းလူင်း DDR ၊ ပူတ်းၵွင်ႈ Disarmament ၊ ပူတ်းတပ်ႉ Demobilization ၊ ပေႃးယဝ်ႉၵေႃႈၶိုၼ်းၶဝ်ႈၼႂ်းတူင်ႇဝူင်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶိုၼ်း Reintegration (မီးတီႈပွင်ႇဝၢင်းၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ)။ ပေႃးဝႃႈတူၵ်းလူင်းလႆႈ ၵၢၼ်လမ်ႇလွင်ႈၶိုၵ်ႉတွၼ်းလူင်ၼႆႉ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင် တၢင်းၼႃႈၵေႃႈ ဢၼ်ၵိုတ်းၶၢင်ႉတၢင်ႇၸိူဝ်ႉတၢင်ႇပိူင်ၼၼ်ႉ ၵႄႈလိတ်ႈၵႂႃႇလွႆးလွႆးၵေႃႈလႆႈ။ ၼႂ်းဝူင်းၵၢၼ်ၽွင်းတၢင်းၶဝ် လၢတ်ႈၵၼ်ၼင်ႇၼႆ။


ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၸဝ်ႈပၢႆးမေႃၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ- လၢႆးပိူၼ်ႈၵႄႈၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈငၢႆႈသေၵႂႃႇၸူးတီႈယၢပ်ႇလူး၊ ပိူင်ပဵၼ်သွင်ၵူႈၼႆႉ ဢုပ်ႇၵၼ်ၼႂ်းသီႇလိူၼ်သေ တေယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇဢမ်ႇၸႂ်ႈ၊ မၢင်ၽဝ်ႇၸၢင်ႈပဵၼ်သီႇပီၵွၼ်ႇ။ ၵမ်းၼႆႉ သမ်ႉတေမႃးၵႄႈလွင်ႈၼႆႉ ႁႂ်ႈမၼ်းယဝ်ႉတူဝ်ႈလႆႈ မၼ်းဢမ်ႇငၢႆႈငၢႆႈ-ဝႃႈၼႆ။


ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇမိူဝ်ႈလဵဝ် မီးၸုမ်းဝႃႉ UWSP/UWSA ၊ ၸုမ်းမိူင်းလႃး NDAA ၊ ၸုမ်းတႆး SSPP/SSA ၊ ၸုမ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၊ ၸုမ်းတဢၢင်း PSLF/TNLA ၊ ၸုမ်းၶၢင် KIO/KIA ၊ ၸုမ်းရၶႅင်ႇ AA ၸိူဝ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ၸုမ်း UNFC ၵိုတ်းၸုမ်းမွၼ်း NMSP ၊ ယၢင်းလႅင် KNPP ၵွပ်ႈဝႃႈၸုမ်းတႆး SSPP/SSA ထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးဢမ်ႇႁိုင်ၼႆႉ။


သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ


ၼၢင်းယိင်းလႄႈလွင်ႈၼပ်ႉယမ်ၵိူဝ်းလီ ပုတ်ႉထသႃသၼႃ

Tuesday, March 07, 2017 Posted by taimoungloi

ၸွမ်းၼင်ႇၾိင်ႈထုင်းၸၢဝ်းပုတ်ႉထသႃသၼႃ ၼပ်ႉယမ်ၵိူဝ်းလီပုတ်ႉထသႃသၼႃသေ မိူၼ်ၼင်ႇတီႈၼႂ်းဝတ်ႉဝႃး ႁႄႉႁၢမ်ႈ ဢမ်ႇပၼ်ၽူႈယိင်းလႆႈၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ၼႃႈၶႃႇပၢၼ်းလႄႈသင်၊ ၼႂ်းသိမ်ႇလႂ်ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈသင် ယူႇတီႈၼၢင်းယိင်းသေၶႂ်ႈတွပ်ႇဝႃႈ လွင်ႈၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ပဵၼ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် ၸဵမ်မိူဝ်ႈပူႇဢွၼ်ႁဵတ်းမႃး ယႃႈႁဵတ်းဝႆႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် တီႈၼႂ်းသိမ်ႇလႂ် တီႈၸၼ်ႉသုင်လႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈၵႂႃႇၶိုၼ်ႈဝတ်ႉၵျွင်းၼႆၸိုင် လႆႈႁၼ်ဝႃႈၼၢင်းယိင်းလႆႈၼင်ႈတီႈၼိုင်ႈ၊ ၵူၼ်းၸၢႆးလႆႈၼင်ႈတၢင်းၼိူဝ်ထႅင်ႈဢိတ်းၼိုင်ႈ။


တၢင်းႁၼ်ထိုင်တႄႉ မိူၼ်ၼင်ႇၼႂ်းသိမ်ႇလႂ် ဢွင်ႈတီႈၶိုၵ်ႉၶမ်ႇဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈၵိူဝ်းယမ်တႄႉတႄႉၼႆႉ ၼၢင်းယိင်း ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇၶိုၼ်ႈၵႂႃႇ၊ ယွၼ်ႉဝႃႈၼၢင်းယိင်းၼႆႉ ပေႃးဝႃႈမီးၼႃႈလိူၼ်ႁႃႉၸိူဝ်းၼႆႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၶူဝ်းၶွင် ၶိုၵ်ႉယႂ်ႇလမ်ႇလွင်ႈ ဢၼ်မီးဢူမီးၽုင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေႁၢႆၵႂႃႇပႅတ်ႈ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ယုမ်ႇယမ်မႃးၸိူင်ႉၼၼ်သေ ၸင်ႇမီးလွင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈ။


ဢမ်ႇၵွမ်ႉၵႃႈၽူႈယိင်းၵူၺ်း ဢၼ်ထုၵ်ႇႁႄႉႁၢမ်ႈ ဢွင်ႈတီႈမၢင်တီႈယင်းဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးၶိုၼ်ႈၵႂႃႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ယူႇတီႈၼၢင်းယိင်းသေ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၶွင်ႉၶမ်သင် ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈၸိူင်ႉၼႆ။ ၵွပ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်တီႈၵိူဝ်းယမ်ႁဝ်းၶႃႈလႄႈ ထုၵ်ႇလီလႆႈႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇၾိင်ႈထုင်း ပုတ်ႉထသႃသၼႃ ဢၼ်တိုဝ်းၵမ်ႁဵတ်းမႃးဝႆႉၼၼ်ႉ။


လွင်ႈဢၼ်ၵိူတ်ႇမႃးပဵၼ်ၽူႈၸၢႆး လႆႈႁဵတ်းသၢင်ႇႁဵတ်းလွင်း၊ ပေႃးပဵၼ်ၼၢင်းယိင်းသမ်ႉဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းၼၼ်ႉ ပၢႆးႁၼ်လွင်ႈၼႆႉမၼ်းငၢႆႈငၢႆႈၵူၺ်း။ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆး ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇပုၼ်ႈၽွၼ်းၵူၼ်းၸၢႆး တဵမ်ထူၼ်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်း၊ လွင်ႈၼၢင်းယိင်းၵေႃႈ ၶၢမ်ႇသၢင်ႇၶၢမ်ႇလွင်းဢမ်ႇလႆႈၼၼ်ႉ ၸႂ်လမ်ၼႃႇ၊ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်တေလႆႈပဵင်းၵၼ်ဢိူဝ်ႈ ၼႆၵေႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၼၢင်းယိင်းႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ပေႃးႁဝ်းၵိူဝ်းယမ်ပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇ ၶိုင်ပွင်ႁဵတ်းသၢင်ႈလွင်ႈလီ၊ ပဵၼ်ၵူၼ်းလီ၊ ပႆသဵၼ်ႈတၢင်းလီ၊ တိုဝ်းၵမ်လီ၊ ဢမ်ႇႁဵတ်းပူၼ်ႉပႅၼ်၊ ဢမ်ႇႁဵတ်းၽိတ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၶွင်ႉၶမ်သင် ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ။


ၸူဝ်ႈပၢၼ်ၵိူတ်ႇမႃးပဵၼ်ၽူႈယိင်းၼႆႉ လွင်ႈသၢင်ႇၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းၸၢင်းၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်း။ ပေႃးလႆႈႁဵတ်းသၢင်ႇပေႇၼမ်ႉၼူမ်းမႄႈၶွၼ်ၼိုင်ႈ၊ ပေႃးလႆႈႁဵတ်းၸၢင်း ပေႇၼမ်ႉၼူမ်းမႄႈတင်းသွင်ၶွၼ်ၼၼ်ႉ ပေႃးပဵၼ်ၼၢင်းယိင်းသမ်ႉ ထုၵ်ႇၼီႈၵေႃႉပဵၼ်မႄႈဝႆႉႁႃႉၼႆၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇၶႃႈ။ ၵူၼ်းၸၢႆးၼႆႉၵမ်ႈၼမ် ဢမ်ႇပေႃးလႆႈတူၺ်းလူလွမ်ၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းတႃယေးလႆႈ မိူၼ်ၼင်ႇၼၢင်းယိင်း ၶႃႈဝူၼ်ႉဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ်။ ၼၢင်းယိင်းႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ မီးလွင်ႈဢူၼ်ႈၼူၼ်းဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇ မေႃၶိုင်ပွင်ႁဵတ်းသၢင်ႈၸွႆႈၼႃႈၵၢၼ်ႁိူၼ်း၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလွင်ႈယူႇသၢင်ႈၵိၼ်သဝ်း၊ ဢမ်ႇဝႃႈလွင်ႈၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉ ပတ်းၽဵဝ်ႈမူတ်းသႂ်၊ ယူႇၸွမ်းၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈမႄႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼမ်လိူဝ်သေၵူၼ်းၸၢႆးလူးၵွၼ်ႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ႁဝ်းၶႃႈပဵၼ်ၵူၼ်းလီ ႁူႉၵုၼ်းမုၼ်ငဝ်း တွပ်ႇတႅၼ်းၶိုၼ်းၵုၼ်းမုၼ်ပေႃႈမႄႈလႄႈ လူလွမ်တူၺ်းထိုင်ၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈမႄႈ၊ ဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈလႆႈဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈႁဵတ်းလွင်ႈလီ၊ ပဵၼ်ၵူၼ်းလီ၊ ပဵၼ်ၽွၼ်းလီတွၼ်ႈတႃႇၼၢင်းယိင်းယူႇၶႃႈ။



သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ


တၢင်းႁၼ်ထိုင်ၽူႈၼမ်းတႆးၵမ်ႈၽွင်ႈ လွင်ႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်းလၢႆ ယိုၼ်ႈယွၼ်းၸႄႈမိူင်း ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်

Saturday, September 03, 2016 Posted by taimoungloi

ပၢင်ၵုမ်လူင်ပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 21 ပၢင်လူင် ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းတီႈၼေႇပျီႇတေႃႇသေ ယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းတႆး မိူၼ်ၼင်ႇဝႃႉ၊ ပဢူဝ်း၊ တဢၢင်း (ပလွင်ႈ)ၸိူဝ်းၼႆႉ တၢင်ႇယိုၼ်ႈယွၼ်း တႃႇတေမီး ၸႄႈမိူင်းႁင်းၶေႃၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၸုမ်းမိူင်းလႃး NDAA-ESS ယိုၼ်ႈလိၵ်ႈတုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈမီးၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်း တူဝ်ၵဝ်ႇ တွၼ်ႈတႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢႃးၶႃႇ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၼမ်းတႆးၵမ်ႈၽွင်ႈ လၢတ်ႈၼႄတၢင်းႁၼ်ထိုင် ၼင်ႇၼႆ ။


ၵေႃႉပဵၼ်ၽူႈၼမ်းၼႂ်းၶွမ်ႊမတီႊ ဢုပ်ႇၵုမ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၶွင်ႊသီႊဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ၸဝ်ႈသိုၵ်းၸၢႆးငိုၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈ- မၼ်းပဵၼ်သုၼ်ႇလႆႈၶွင်ၶဝ်။ ပေႃးယူႇတီႈတၢင်းႁၼ်ထိုင် ၶႃႈႁဝ်းတႄႉ 1.မၼ်းၵဵဝ်ႇၵပ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈငဝ်ႈငုၼ်း (သုၼ်ၵၢင်) လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ 2.တၵ်းလႆႈၶဝ်ႈၼႂ်း ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း (လၵ်းမိူင်း) 2008 ၊ တေလႆႈပူၼ်ႉၸၼ်ႉ 2 ဢၼ်ၼႆႉ။ တႃႇတေလႆႈၸႄႈမိူင်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉမၼ်းမီးလၢႆၶၵ်ႉတွၼ်ႈ၊ လွင်ႈၼႆႉမၼ်းဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈႁဝ်းၶႃႈၵမ်းသိုဝ်ႈ၊ ပေႃးထိုင်ၶၵ်ႉတွၼ်ႈလိုၼ်းသုတ်းၵွၼ်ႇ မၼ်းၸင်ႇမႃးၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၸိုင်ႈတႆးႁဝ်းၶႃႈတင်းသဵင်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်  မၼ်းတိုၵ်ႉပဵၼ်ၶၢဝ်ႇသေ ထုၵ်ႇလႆႈပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်းၵူၺ်း။ ဢၼ်ၶဝ်ယွၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပၢင်ၵုမ်လူင်ႁၼ်ထိုင်ၶဝ်ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်သမ်ႉ ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008 ၼၼ်ႉ ၸွင်ႇတေမူၼ်ႉမႄးလႆႈ။ ပေႃးဝႃႈမၼ်းမူၼ်ႉမႄးလႆႈၵွၼ်ႇ ၸင်ႇတေၶၢမ်ႈပူၼ်ႉလႆႈၸိူဝ်းၼႆႉ၊ ၶၵ်ႉတွၼ်ႈမၼ်းၵေႃႈၼမ် ။


ပၢင်ၵုမ်လူင်ၼႆႉတႄႉ ၶဝ်ၵေႃႈမႃးတၢင်ႇလၢတ်ႈၼႄလွၵ်းၸုၵ်းၶဝ်လႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်ၶဝ်ၵူၺ်း၊ ၵေႃပွင်ပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်ၵေႃႈ ၶဝ်တေမၢတ်ႈမၢႆတွင်းၵႂႃႇၵူၺ်း၊ ဢမ်ႇမီးၶေႃႈတႅပ်းတတ်းသင်။ ဢၼ်ၶႃႈႁဝ်း ႁၼ်ထိုင်တႄႉ မၼ်းလႆႈႁူႉၵၢင်ၸႂ်ၶဝ်ၸဝ်ႈ မွၵ်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်း၊ တၢင်ႇမူႇတၢင်ႇၸုမ်းသမ်ႉၶႂ်ႈလႆႈၸိူင်ႉႁိုဝ် ၶႂ်ႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းႁူႉၸွမ်း၊ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈလၢတ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈလၢတ်ႈလႆႈ မွၵ်ႈၼႆႉၵူၺ်း- ဝႃႈၼႆ ။


ၽူႈၼမ်းၼႃႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSPP/SSA) ၸွမ်သိုၵ်းလူင်သိူဝ်ထႅၼ်ႈၵေႃႈ လၢတ်ႈၼႄတၢင်းႁၼ်ထိုင်မၼ်းၸဝ်ႈဝႃႈ- လွင်ႈၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်သုၼ်ႇလႆႈၶဝ်ယွၼ်းလႄႈ ၶဝ်ၵေႃႈယွၼ်းၵူၺ်း၊ ဢၼ်ထုၵ်ႇလီတႅပ်းတတ်းဝႃႈ ၸႄႈမိူင်းဢၼ်လႂ် ၵိုင်ႇလီပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼၼ်ႉတႄႉ မၼ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတင်းၼမ်၊ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈၵွမ်ႉၵႃႈႁဝ်းၵူၺ်း၊ သၽႃးၵေႃႈမီး၊ ၵူၼ်းမိူင်းၸိုင်ႈတႆးၵေႃႈတိုၵ်ႉမီး။ တႃႇတေယွၼ်းၸႄႈမိူင်းၼိုင်ႈလုၵ်ႈၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇငၢႆႈ၊ ၶဝ် သမ်ႉမီးႁူဝ်ၵူၼ်းမွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ်၊ ၶဝ်သူၼ်းတုမ်လႆႈမွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ်၊ ၶဝ်သမ်ႉမီးလိၵ်ႈလၢႆးဝႆႉၵႃႈႁိုဝ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ-ဝႃႈၼႆ ။


ၽူႈၵွၼ်းလုမ်း PI ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ်ၵေႃႈ လၢတ်ႈၼႄတၢင်းႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ- ဢၼ်ၶဝ်ၶႂ်ႈလႆႈၼၼ်ႉ ၶဝ်ၶႂ်ႈလႆႈ မွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ ၶဝ်မီးသုၼ်ႇလႆႈယွၼ်းယဝ်ႉ။ သုၼ်ႇလႆႈၶဝ်ၼၼ်ႉ ႁဝ်းၵႂႃႇႁႄႉႁၢမ်ႈဢမ်ႇလႆႈ။ မႁႃတမႃႉ ၵၼ်ႇတီႇ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်မိူင်းဢိၼ်ႊၻီႊယိူဝ်ႊ ယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ- ဢၼ်သူၸဝ်ႈလၢတ်ႈၼၼ်ႉ ၵဝ်ႈၶႃႈဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈဝႃႈသူၸဝ်ႈမီးသုၼ်ႇလႆႈလၢတ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၵဝ်ၶႃႈတေဢဝ် သၢႆၸႂ်ၵဝ်ၶႃႈၵႅတ်ႇၵင်ႈပၼ် ႁႂ်ႈသူၸဝ်ႈလႆႈလၢတ်ႈဢိူဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈထုၵ်ႇလီလႆႈ ဝူၼ်ႉတႄႉ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈလႆႈတူၵ်းသုမ်း လႆႈလူႉသုမ်းယွၼ်ႉမၼ်းယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းယႂ်ႇၶဝ်ယဝ်ႉ။ ၸိူင်ႉၼင်ႇႁဝ်းလႆႈလူႉသုမ်းမႃးၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ၵေႃႈလႆႈလူႉသုမ်းၸွမ်းယဝ်ႉ၊ ၵွပ်ႈၼႆ မၼ်းမီးလွင်ႈၸဵပ်းသႅပ်ႇလူႉသုမ်း ၵၼ်ၵူႈၵေႃႉယဝ်ႉ ။


ဢၼ်ၶဝ်ယွၼ်းမႃးၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈလွင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆးသင်၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈထုၵ်ႇလီဝူၼ်ႉတႄႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ၶဝ်ပေႃးတေမီးသုၼ်ႇလႆႈလိူဝ်မႃးထႅင်ႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈထုၵ်ႇလီႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇမိူင်းတႆးသေ တေၶိုၼ်ႈသင်ႉၶိုၼ်ႈသုင်မႃးႁႃႉ၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၵိုင်ႇလီဢဝ်သုၼ်ႇလႆႈၸတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်တူဝ်ၵဝ်ႇ ၸွမ်းၵၼ်ႁႃႉ၊ ဢဝ်လွင်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉသေ ၸင်ႇၵွႆႈမႃးဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ႁႃႉ၊ ႁဝ်းၶႃႈထုၵ်ႇလီႁူပ်ႉၵၼ်သေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈတၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ်ၵၼ်ၼႆႉ လီသုတ်းယဝ်ႉ။ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈထုၵ်ႇလႆႈၵႄႈလိတ်ႈ ၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင်ႁဝ်းၶႃႈ တင်းသဵင်ႈ၊ ပေႃးဝႃႈႁဝ်းၶႃႈဢုပ်ႇဢူဝ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈၵၼ်ၸိုင် ႁဝ်းၶႃႈတိုၼ်းတေၵႄႈလိတ်ႈလႆႈပၼ်ႁႃ လွင်ႈၼႆႉယူႇ- ၶႃႈႁဝ်းယုမ်ႇယမ်ၼင်ႇၼႆ ။




သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ


ၸၢဝ်းၶိူဝ်းယွၼ်းၸေႈမိူင်း - ၽူႈၼမ်းတႆးလႄႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး မီးၵၢင်ၸႂ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်

Monday, February 15, 2016 Posted by taimoungloi

ပတ်းပိုၼ်ႉမိူင်းတႆး 13 ၸေႊတွၼ်ႈ 55ၸေႊဝဵင်ႈၼႆႉ မီးပီႈၼွင်ႉလၢႆၸၢဝ်းၶိူဝ်း ယူႇႁူမ်ႈၵၼ်မႃး ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင် ႁူဝ်ၵူၼ်းမီးမွၵ်ႈ 8 လၢၼ်ႉ ၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မွၵ်ႈ 5လၢၼ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်ၶိူဝ်းတႆး ၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမိူၼ်ၼင်ႇ ပဢူဝ်း ၊ ပလွင်ႈ ၊ ထၼု ၊ လႃးႁူႇ ၊ ဝႃႉ…………..ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ။


ၵူၺ်းၵႃႈ ဝၢႆးလင်ပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈလူင် ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း ဢၼ်ၸုမ်းသိုၵ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇမၢၼ်ႈဢဝ်ၶၢဝ်း ယၢမ်း 13 ပီၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈသေ မၵ်းမၼ်ႈမိူဝ်ႈပီ 2008 ၼၼ်ႉ ၸႅၵ်ႇထိူဝ်ဢဝ်မိူင်းတႆး ပၼ်ၼႃႈလိၼ် ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ဝႃႉ ၊ ၵူဝ်းၵၢင်ႉ ၊ ပဢူဝ်း ၊ ပလွင်ႈ ၊ ထၼု ။  


ထိုင်မႃးပီ 2015-2016 ၽွင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈဢွၼ်ႁဵတ်း လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၊ ၵိုတ်းတိုၵ်းပတ်းပိုၼ်ႉ တူဝ်ႈမိူင်းၼႆႉၵေႃႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်လၢတ်ႈမႃးပႃႈၼိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈလုၵ်ႉ တီႈၼႃႈလိၼ်ၽွင်းၵဝ်ႇ ဢၼ်လႆႈဝႆႉၼၼ်ႉသေ ၶိုၼ်းသိုပ်ႇတုၵ်းယွၼ်းထႅင်ႈ တႃႇၸႅၵ်ႇဢွၵ်ႇ တႅၵ်ႇဢွၵ်ႇမိူင်းတႆးသေ  ဢၢၼ်းၶႂ်ႈတင်ႈၸေႈမိူင်းႁင်းၶေႃ ။


ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၼမ်းတႆး လႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ။ ၸွင်ႇတေၽွမ်ႉ ပၼ်လႆႈ ယူႇႁႃႉ ။ ယိင်းၸၢမ်ၽူၺ်း တွင်ႈထၢမ် တွမ်တႅမ်ႈႁၢႆးငၢၼ်းပၼ်ၶႃႈဢေႃႈ ။



ၸွမ်သိုၵ်း ယွတ်ႈသိုၵ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး
ဢၼ်ၼႆႉတႄႉ မၼ်းပဵၼ် သုၼ်ႇလႆႈၶွင်ၶဝ်ယူႇယဝ်ႉ ။  ၵူၺ်းၵႃႈ ႁဝ်းတေႁဵတ်းႁိုဝ်ယူႇႁူမ်ႈၵၼ် ။ ၸွမ်း ၼင်ႇဢၼ်ၶဝ်ယွၼ်းမႃးၼၼ်ႉ ႁဝ်းတေပၼ်ႁႃႉ  ဢမ်ႇပၼ်ႁႃႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ  ယူႇတီႈ ၵၢင်ၸႂ် ၵူၼ်းမိူင်း ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉၵူၼ်းမိူင်းလမ်ႇလွင်ႈတီႈသုတ်း ။ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇတၢင်းသဵင်ႈ လူဝ်ႇ လႆႈဝၢင်းၶိူင်ႈမူတ်းမူတ်းဢိူဝ်ႈ ၼႆၵေႃႈယူႇတီႈၵူၼ်းမိူင်း ၊ ယႃႇႁႂ်ႈဝၢင်းၶိူင်ႈၼႆၵေႃႈ ယူႇတီႈၵူၼ်းမိူင်း ၊ ဢၼ်ၶဝ်ယွၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ  ပၼ်ဢိူဝ်ႈၼႆၵေႃႈ ယူႇတီႈၵူၼ်းမိူင်း ၊ ဢႃႇၼႃႇၼႆႉ ယူႇတီႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၊ ပဵၼ်ၵၢပ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၊ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၶႂ်ႈတိုၵ်းသူၼ်း ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵၢၼ်မိူင်းလႄႈ တူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း  ယႃႇပေယူႇမဝ်မၢင် ။                                                

                                               
ၸဝ်ႈပိူင်ၾႃႉ  ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းၶွမ်ႊမတီႊငဝ်ႈငုၼ်းဝၢၼ်ႈႁႆး SSPP/SSA 
မၼ်းပဵၼ်ၶွင်ၵူၼ်းမိူင်းၼႃဢၼ်ၼႆႉ ။  ႁဝ်းၵေႃႉလဵဝ် ဢမ်ႇၼၼ်ၸုမ်းလဵဝ်ပၼ်ၶႂၢင်ႉၼႆႉ ဢမ်ႇ လႆႈ ။ တႃႇတေပဵၼ်ၸေႈမိူင်းႁင်းၶေႃၼိုင်ႈဢၼ်ၼႆႉ တၵ်းလႆႈမီးၼမ်ႉၵတ်ႉ 6 ၶေႃႈ ။ ပေႃးတဵမ် ထူၼ်ႈ 6 ၶေႃႈ ၸင်ႇယွၼ်းလႆႈ ။ ယွၼ်းယဝ်ႉသေတႃႉ သမ်ႉတေလႆႈဢဝ် ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းထႅင်ႈ ။ သဵင်ၵူၼ်းမိူင်းတၢင်းသဵင်ႈ တေလႆႈတႅပ်းတတ်း ၸင်ႇတေမၵ်းမၼ်ႈ ပၼ်လႆႈ ၊  မိူင်းတႆးၼႆႉ ၵူၼ်း မိူင်းၵူႈၵေႃႉပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင် ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၵူႈၵေႃႉတၵ်း လႆႈဝႆႉၼၵ်းၼၵ်း ဝူၼ်ႉလီလီဝႃႈ  ၼင်ႇႁိုဝ်ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း တေလႆႈယူႇၸွမ်း ၵၼ်ၵႂႃႇႁိုင်ႁိုင် ၼၢၼ်းၼၢၼ်း ၵတ်းၵတ်း ယဵၼ် ယဵၼ် ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းႁိုဝ် ။ လုင်းၵေႃႉလဵဝ် ပႃႇတီႇ ဢၼ်လဵဝ် တပ်ႉသိုၵ်းဢၼ်လဵဝ် ဢဝ်ၶွင် ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇ ပၼ်တၢင်ႇၵေႃႉ ၼႆႉဢမ်ႇလႆႈ ။


ၸၢႆးတွင်း လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸၼ်ႉၸွမ်ၵဵင်းမႆႇ ပီ 4  (Social Science) 
ၶႃႈႁၼ်ဝႃႈတေႉၶဝ်မီးသုၼ်ႇယွၼ်းလႆႈ ယူႇၶႃႈ ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ တႃႇတေပၼ်တေႉ မၼ်းတေလႆႈမီး ပၢင်ထၢမ်ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း Referendum  သေလုၵ်ႉတီႈၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းတႅပ်းတတ်း ၊ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ဝႃႈ ပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်ၵူၼ်းလူင်ၶဝ်သေ တႅပ်းတတ်းပၼ်ၼႃႈလိၼ်တႆး ႁႂ်ႈပဵၼ်ၶွင်ပိူၼ်ႈၵႂႃႇ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ 1947 ၸိူင်ႉၼၼ်တေႉဢမ်ႇၽွမ်ႉလႆႈၶႃႈ ၊ လုၵ်ႉတီႈၶႃႈပဵၼ် ၵူၼ်းသႅၼ်ဝီၵေႃႉၼိုင်ႈသေ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူင်းသႅၼ်ဝီၼႆႉ ဢဝ်ပိုၼ်းမႃး ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် ၵေႃႈပဵၼ်မိူင်းတႆး ။ ဢဝ်ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းၵမ်ႉၼမ်ၵေႃႈ ပဵၼ်တႆးၼႆလႄႈ ပေႃးဝႃႈ ႁႂ်ႈၸုမ်းလႂ်ၶိူဝ်းလႂ် တေမႃးယွၼ်းႁႂ်ႈပဵၼ်မိူင်းၶဝ်ၼႆတေႉ ဢမ်ႇၽွမ်ႉလႆႈၶႃႈ ။



လုင်းသၢမ်တိပ်ႉသိူဝ် ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပႃႇတီႇၵွင်ၸႆး (ESSDDP) 
မိူင်းတႆးၼႆႉပဵၼ်ၶွင်ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆး ။ ယွၼ်ႉ ႁဝ်းဢမ်ႇၽွမ်ႉၵၼ်လႄႈ မိူဝ်ႈပၢၼ် ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိပ်း ဢႃႇၼႃႇ မိူဝ်ႈပၢၼ် ၼဝတ ၊ ၼဢၽၸွမ်သိုၵ်းၶိၼ်ႇၺုၼ်ႉၵေႃႈ ၸႅၵ်ႇၼႃႈလိၼ်ၼႂ်းမိူင်းတႆး ပၼ် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢွၼ်ႇ ။ ၶဝ်လူဝ်ႇသူၼ်းႁႂ်ႈတႆးတႅၵ်ႇၼၼ်ႉ ၼႃႇ ။ ငိူၼ်ႈဢၼ်ၼႆႉယဝ်ႉ ပဵၼ်ပၼ်ႁႃလူင် တႃႇတႆး ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇ မီးလွင်ႈၸၵ်းၸႅၵ်ႇတႅၵ်ႇယၢႆႈၸိုင် ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ တေဢမ်ႇ တႅၵ်ႇ ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၽႂ်ၽႂ်ၵေႃႈ ယွၼ်းၼႃႈလိၼ် ။ ၼွင်ၵေႃႈယွၼ်းၼႃ လိၼ်မႃး ။ မိူဝ်ႈပၢၼ် ၸဝ်ႈ ၾႃႉၵေႃႈၸဝ်ႈၾႃႉႁဝ်းၸႂ်လီၸႂ်ၵႂၢင်ႈသေပၼ်ၶဝ်မႃးယူႇသဝ်းၼႂ်းမိူင်းႁဝ်း ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၶဝ် သမ်ႉမႃးပေႉၵိၼ်ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵႂႃႇတူၺ်းလူးတီႈဝဵင်းပၢင်လူင် ၶဝ်မႃးပူၵ်းပၢႆႉ ဝႆႉၵမ်းလဵဝ် ဢိူဝ်ႈ ဝႃႈ ပဵၼ်လိၼ်ပဢူဝ်းဝႃႇၼၼ်ႉ ။



ၸဝ်ႈၸၢင်း ၶိူဝ်းၶမ်း လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ်မိူင်းၵွၵ်ႇ 
တၢင်းႁၼ်ထိုင်ၸဝ်ႈႁဝ်းတေႉ လွင်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းယွၼ်းမိူင်းၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇလွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃႁင်းၵူၺ်း ပိူင်ၼိုင်ႈ ။ ၶႂ်ႈပူၵ်းပွင်ႁင်းၵူၺ်းပိူင်ၼိုင်ႈ ။ ၶႂ်ႈၽၢတ်ႇယၢၼ်ဢွၵ်ႇႁဵတ်းပဵၼ်မိူင်းႁင်းၵူၺ်းပိူင်ၼိုင်ႈ ။ ပေႃးလၢတ်ႈတီႈတႄႉမၼ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ၶႂ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်းယူႇ ။ တႃႇတေယွၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၶႂ်ႈယၢပ်ႇဝႆႉ ။ ပေႃးမၼ်းလႆႈၼႆ တႆးႁဝ်းလႆႈဢွၼ်တၢင်းယဝ်ႉ ။ မၢၼ်ႈၶဝ် ၸွင်ႇယၢမ်ႈလၢတ်ႈသေပွၵ်ႈႁိုဝ် - ဝႃႈတႆးႁဝ်းမီးသုၼ်ႇလႆႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ တင်ႈမိူင်းႁင်းၶေႃဢိူဝ်ႈ - ႁဝ်း လူဝ်ႇပၼ်ၶဝ်ၶိုၼ်းဢိူဝ်ႈ - ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ ၸွင်ႇယၢမ်ႈငိၼ်းသေပွၵ်ႈ ။ လွင်ႈတႃႇတေယွၼ်း မိူင်းၼၼ်ႉ မၼ်းတိုၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ ပေႃးမၼ်းပဵၼ်လႆႈၼႆ တႆးႁဝ်းၵွၼ်းၶေႃၸဵမ်မိူဝ်ႈလႂ်မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇပုၼ်ႉယဝ်ႈ ။



သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ


လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ………… ( ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈ မွင်းပီႈၼွင်ႉ ၵူၼ်းႁိူၼ်းလဵဝ်ၶိုၼ်းပွင်ႇၸႂ်ၵၼ် )

Sunday, February 14, 2016 Posted by taimoungloi

ပေႃးဝူၼ်ႉတူၺ်းၶိုၼ်းၸိုင် ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ တဵမ်မႃး 69 ပီ တေယင်ႈၶဝ်ႈၸူး 70 ပီယဝ်ႉ ။


ပေႃးဝႃႈ ဢဝ်ဢႃယု ၸူဝ်ႈပၢၼ် မၼ်းဝႃႈၼႆၸိုင် ပဵင်းၸူဝ်ႈပၢၼ် ၵူၼ်းၼိုင်ႈၸူဝ်ႈပၢၼ်ယဝ်ႉ ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 69 ပီ ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်း ဢမ်ႇတွၼ်ႉလႆႈယူႇသႃႇ ၵိၼ်ဝၢၼ် ၼွၼ်းလပ်းမႃးလီလီ သေပွၵ်ႈ ။ လႆႈႁွင်ႉ လႆႈႁႆႈ လႆႈပၢႆႈ ။ ထုၵ်ႇၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆ တဵၵ်းတဵင်  ပေႉၵိၼ်မႃး  ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင် ၊ ၸွင်ႇမီးၽႂ် ႁပ်ႉႁူႉၸွမ်း ၊ ၸွင်ႇမီးၽႂ်ႁၼ်ထိုင်ၸွမ်း လွင်ႈပဵၼ်မႃး ၸိူဝ်းၼႆႉႁိုဝ် ?


ၶုၵ်းၶူၼ်ႉဝူၼ်ႉတူၺ်းလူး ၊ ႁဝ်းပီႈၼွင်ႉ ၸႃႉႁူမ်ႈၶီ လီႁူမ်ႈသိူဝ်း ယူႇႁူမ်ႈႁိူၼ်းလဵဝ်ၵၼ်မႃး  ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင် ။ ၵိၼ်ၶဝ်ႈမေႃႈလဵဝ်ၵၼ်မႃး ၸဵမ်လဵၵ်ႉတေႃႇယႂ်ႇ ။ ဢမ်ႇတွၼ်ႉၽိတ်းၽႅၵ်ႇ လႃႇ ဝႃႈၵၼ် ၊ ဢဝ်မၢၵ်ႇဢူၵ်းႁူဝ်ၸႂ် ႁၵ်ႉပီႈႁၵ်ႉၼွင်ႉသေ မီးတၢင်းယၢပ်ႇပၼ်ႁႃၵေႃႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်း ၸွႆႈၵၼ်ၵႄႈလိတ်ႈ ၸွမ်းၵၼ်တႃႇသေႇ ။ ဢမ်ႇတွၼ်ႉပၼ်ႁႂ်ႈၼႃႈႁိူၼ်း သုၵ်ႉယုင်ႈ တႅၵ်ႈယၢႆႈ ။ မေႃယူႇႁူမ်ႈၵၼ် ၵိၼ်ၸွမ်းၵၼ်  မီးသင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇထီႇဢမ်ႇၼဵဝ်တေႃႇၵၼ် ။ ယွၼ်ႉၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် / ၸဝ်ႈၾႃႉ မိူင်းတႆးႁဝ်း မေႃဢုပ်ႉပိူင်ႇ သင်ႇသွၼ်ၶႃႈဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း - ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း မေႃႁၵ်ႉၵၼ် ၸွႆႈထႅမ်ၵၼ် ။


ထိုင်မႃးယၢမ်းလဵဝ် ႁဝ်းပီႈၼွင်ႉ ဢမ်ႇၸွႆႈၵၼ်ၵႄလိတ်ႈ ပၼ်ႁႃယဝ်ႉ ။ ၽႂ်ၵေႃႈဝႃႈၽႂ်ထုၵ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်းတေႃႇၵၼ် ႁိမ်ၵၼ် ထဵင်ၵၼ် ၽိတ်းၵၼ် ။ ႁိူၼ်းလင်ၼႆႉ ၵဝ်ၵေႃႈၶႂ်ႈလႆႈ ။ ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵေႃႈဝႃႈ တေဢဝ် ၽႃမၼ်း ၊ ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ဝႃႈ တေၵွၵ်းဢဝ် ပႅၼ်ႈသိူဝ်ႇမၼ်း ၊ ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ ၶႂ်ႈလႆႈ ၶႃးမုင်း ႁိမ်ၵၼ် ၽိတ်းၵၼ် ။ ၵေႃႉပဵၼ်ပီႈဢၢႆႈလူင်သမ်ႉတေၵႂႃႇယူႇတီႈလႂ် သင်ဝႃႈၼွင်ႉယိင်း / ၸၢႆးၶဝ် ၵွၵ်းဢဝ် ထၢၵ်ႇဢဝ် ၶုတ်းဢဝ်ႁိူၼ်းၼႆႉၵႂႃႇ ၵေႃႉဢိတ်း ၵေႃႉဢွတ်း ၸိုင်ႉ……………………. ။


ပေႃးမႃးတူၺ်းၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ မီးဝႆႉယူႇသၢမ်ပွတ်း ၊ ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ၊ ပွတ်းၸၢၼ်း လႄႈ ပွတ်းႁွင်ႇ ၼႂ်းသၢမ်ပွတ်းၼႆႉ ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း ယူႇႁူမ်ႈၵိုၵ်းၵၼ်မႃး ၸဵမ်ၵွၼ်ႇဢွၼ် ။ ဢမ်ႇတွၼ်ႉၸႅၵ်ႈယႃႉ တီႈလိၼ် ႁိမ်ၵၼ် ၽိတ်းၵၼ် သေပွၵ်ႈ ။


ထိုင်မႃးယၢမ်းလဵဝ် ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းၵေႃႈ ပီႈၼွင်ႉဝႃႉ ယွၼ်းဢဝ်ပဵၼ် ၸႄႈမိူင်းဝႃႉ ၊ တၢင်းပွတ်းၸၢၼ်းၵေႃႈ ပီႈၼွင်ႉပဢူဝ်း ယွၼ်းႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ် ၸႄႈမိူင်းပဢူဝ်း ၊ တၢင်းပွတ်းႁွင်ႇသမ်ႉ ပီႈၼွင်ႉပလွင်ႈ (တဢၢင်း)  ဢဝ်ပဵၼ် ၸႄႈမိူင်းပလွင်ႈ (တဢၢင်း) ။ ဢၢႆႈၸၢႆးၶႃလၢႆးသမ်ႉပိင်းလူး တေၵႂႃႇယူႇတီႈလႂ်ယဝ်ႉ ။ ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉၼၼ်ႉလူး တေၵႂႃႇဝႆႉတီႈလႂ် တေၵႂႃႇပႅတ်ႈတီႈလႂ် တေႁႂ်ႈၶဝ်ႁဵတ်းပႄးသေ ၵႂႃႇယူႇၼႂ်းၼမ်ႉပၢင်လၢႆႇၼႄႇ ။ ၶႂ်ႈယွၼ်းထၢမ်တူၺ်း  တေမီးၵေႃႉလႂ်တွပ်ႇပၼ်လႆႈ ။


တေႃႈလဵဝ်ႁိူၼ်းႁဝ်းၵေႃႈ ၵွတ်းၾၢၼ် လင်ၶႃႈမုင်းႁိူၼ်းႁဝ်းပီႈၼွင်ႉၵေႃႈႁူဝ်ႈ ၽႃႁိူၼ်းႁဝ်းၵေႃႈပွင်ႇ သဝ်ႁိူၼ်းႁဝ်းၵေႃႈ မွတ်ႈၸီး ပူၵ်ႇၵိၼ် ။ ႁဝ်းသမ်ႉ ဢမ်ႇဢွၼ်ၵၼ် မႄးၵုမ်း ပူၵ်းၶိုၼ်း သၢင်ႈၶိုၼ်း ႁႂ်ႈႁဝ်းပီႈၼွင်ႉ ပေႃးတေလႆႈယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် ။ ႁႂ်ႈႁဝ်းပီႈၼွင်ႉပေႃးတေလႆႈၼွၼ်းလပ်းၾၼ်လီၼၼ်ႉ ႁဵတ်းသင်ႁဝ်းသမ်ႉ ဢမ်ႇဢွၼ် ၵၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈ လွင်ႈမႄးလီၼႂ်းႁိူၼ်းႁဝ်း ။


ပၢႆလိူဝ်ႁိူၼ်းပေႃးယွၵ်းလႅဝ် ပေႃးပဵၼ်ထၢၼ်ႇၼႆႉ ႁဝ်းသမ်ႉတိုၵ်ႉ ႁိမ်ၵၼ် ယိုဝ်းၵၼ် ဢမ်ႇမေႃယွၼ်ႇယၢၼ်း ၶဝ်ႈႁႃၵၼ် ၊ ဢမ်ႇမေႃ ဝႆႉၸႂ်ႁၵ်ႉပီႈဢွၵ်ႇၼွင်ႉ ပဵၼ်မိူၼ်မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈသေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵႄႈလိတ်ႈၵၼ် ။


ႁိူၼ်းၵေႃႈ ပဵၼ်ႁိူၼ်းႁဝ်း မိူင်းၵေႃႈ ပဵၼ်မိူင်းႁဝ်း ႁဵတ်းသင်ႁဝ်းဢမ်ႇဢွၼ်ၵၼ် ႁႃတၢင်းၵႄႈလိတ်ႈ ႁိူၼ်းႁဝ်းၼၼ်ႉ တေပၼ်ၶႅၵ်ႇမႃးယူႇသဝ်း ဢဝ်လၢႆသေယဝ်ႉၼႄႇ။ လွင်ႈဢၼ်ၼၼ်ႉ ႁဝ်းတၵ်းလႆႈပွင်ႇၸႂ်ယူႇ လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၼႂ်းႁိူၼ်းႁဝ်း ဢၼ်ႁဝ်းၼႆႉ မၼ်းမီးတီႈလႂ်ယဝ်ႉ သင်ဝႃႈႁဝ်းပီႈၼွင်ႉ ဢမ်ႇၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ် ၵႄႈလိတ်ႈၼႂ်းႁိူၼ်းႁဝ်းၵႂႃႇၸိုင် တိုၼ်းဝႃႈ တၢင်းၼႃႈၼႆႉ တေသိုပ်ႇပဵၼ်ၸၢတ်ႈၶီႈၶႃႈၵႂႃႇ ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉ…………………… ။





သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ


69 ပီတဵမ် ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး ဝၼ်းၵိုၵ်းပိုၼ်း ယႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇလုၵ်ႈလၢၼ်လိုမ်း

Thursday, February 11, 2016 Posted by taimoungloi

ဝၼ်းတီႈ 07 ၾႅပ်ႊၿိဝ်ႊရီႊ ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး ၼႆႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈဝႃႈ ဝၼ်းၶိူဝ်းတႆး ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈသမ်ႉဝႃႈ ဝၼ်းမိူင်းတႆး ။ ပီ 2016 ၼႆႉ ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး ၶွပ်ႈတဵမ်မႃး 69 ပီ ။ တႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်မၢႆတွင်း ဝၼ်းၵိုၵ်းပိုၼ်း ယႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇလုၵ်ႈလၢၼ်လိုမ်းၼၼ်ႉ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်တႆး လၢႆလၢႆၸဝ်ႈ လႆႈသပ်းလႅင်းၸိၸမ်ႈၼေၼင်ႇၼႆ ။


ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းၵူၼ်းယူႇၼိူဝ်ၽႅၼ်ႇလိၼ်လဵဝ်ၵၼ် ၸႃႉႁူမ်ႈၶီ လီႁူမ်ႈၸၢမ်ႇ


“ ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ယူႇၼႂ်း ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဢၼ်ၼိုင်ႈ ဢမ်ႇဝႃႈ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းလႂ်သေၵေႃႈယဝ်ႉ ၶဝ်တႅပ်းတတ်းၸႂ်ဝႃႈ ႁဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်း ၵေႃႈပဵၼ်ၵူၼ်းမိူၼ်ၵၼ် ပဵၼ်ၽီၵေႃႈပဵၼ်ၽီးမိူၼ်ၵၼ် ႁဝ်းတူၵ်းၵိၼ်းၵေႃႈၵိၼ်းမိူၼ်ၵၼ် ၊ ၸၢမ်ႇ ၵေႃႈၸၢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် ဝႆႉၸႂ်ၸိူင်ႉ ၼႆၼၼ်ႉ ပိူၼ်ႈၸင်ႇႁွင်ႉဝႃႈၸၢတ်ႈ ဝၼ်းဢၼ်တႅပ်းတတ်း လႆႈ ၸိူင်ႉၼၼ်ၼၼ်ႉ ပိူၼ်ႈႁွင်ႉဝႃႈ ဝၼ်းၸၢတ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ ။


ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈလွင်ႈမိူင်းတႆးၼႆႉ ၸဝ်ႈၾႃႉ 34 မိူင်း မီးတင်းတႆး ၊ ဝ ၊ တဢၢင်း ၊ ပဢူဝ်း ၊ ပၻွင်ႇ ၊ ၵယၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉပိူၼ်ႈဢွၼ်ၵၼ်မႃးႁူမ်ႈၵၼ်သေတႅပ်းတတ်းဝႃႈ ႁဝ်းတေႁူမ်ႈၵၼ်ဢဝ်လွတ်ႈ လႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ တီႈဢိင်းၵလဵတ်ႈယဝ်ႉ တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်သေၸင်ႇဝႃႈ ပဵၼ်ၸၢတ်ႈလဵဝ်ၵၼ် ႁဵတ်းၼၼ်သေ ၸင်ႇပဵၼ်မႃး ဝၼ်းၸၢတ်ႈတႆး ” ၼႆယဝ်ႉ ။

ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ၸႂ်ယဵၼ် တိူဝ်ႊရႅၵ်ႉထိူဝ်ႊလုမ်းပျီႇထွင်ႇၸုဢိၼ်ႇသတီႇၵျုတ်ႉ(PI)

ပေႃးဢမ်ႇႁူႉၵၢၼ်မိူင်း တေၺႃးပိူၼ်ႈလႅၼ်


“ ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉ ထုၵ်ႇလီၸတ်းႁဵတ်း ၼင်ႇႁိုဝ် ႁဝ်းပေႃးတေဝူၼ်ႉၶွပ်ႈထိုင်ၶိုၼ်း ပိုၼ်းဝၼ်း လင်ႁဝ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းပိူၼ်ႈ ပိူၼ်ႈၵေႃႈမီးဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ႁင်းၽႂ်မၼ်းယူႇ ။


တႆးႁဝ်းၵေႃႈထုၵ်ႇလီမီးဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ  ပေႃးထိုင်ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်းမႃးၵေႃႈ ႁဝ်းလႆႈႁူပ်ႉ ထူပ်းၵၼ် ၊ ၽွမ်ႉၵၼ် ၊ ၸႂ်ယႂ်ႇၵၼ် တႆးႁဝ်းလၢႆလၢႆတီႈၵေႃႈလႆႈမႃးႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ် ပဵၼ်မိၵ်ႈမၢႆ ဢၼ်လီ  ႁဝ်းၵူႈၵေႃႉၵေႃႈထုၵ်ႇလီႁူႉၸၵ်း ဝၼ်းၸၢတ်ႈႁဝ်း ဝႃႈမၼ်းလုၵ်ႉတီႈလႂ်မႃး ။


လိူဝ်သေၼၼ်ႉႁဝ်းၵူႈၵေႃႉၵေႃႈထုၵ်ႇလီလဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈၵၢၼ်မိူင်း ပေႃးႁဝ်းဢမ်ႇႁူႉၵၢၼ်မိူင်းၸိုင် ပိူၼ်ႈၸၢင်ႈလႅၼ်ႁဝ်း ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈႁဝ်းထုၵ်ႇလီႁူႉ လွင်ႈမိူင်းႁဝ်း ၊ ၶိူဝ်းႁဝ်း ၊ ပိုၼ်းႁဝ်း ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁုၼ်ႈမႂ်ႇပေႃးတေႁူႉပိုၼ်း ပိုၼ်းႁဝ်းၵေႃႈတေဢမ်ႇႁၢႆ လႄႈႁႂ်ႈပေႃးၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်ၵႂႃႇမိူဝ်း ၼႃႈ ” ၼႆယဝ်ႉ ။


ၶူးသၢႆလိူၼ်ၶမ်း ၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်း ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း MLC

ယႃႇလိုဝ်ႈ ၊ ယႃႇယင်ႉ ၊ ယႃႇၵိုတ်း


ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်း ပေႃးတေ ႁူႉပိုၼ်းပဵၼ်မႃးႁဝ်း ပေႃးႁဝ်းႁူႉပိုၼ်းႁဝ်း ပဵၼ်မႃးယဝ်ႉ ႁဝ်းၸင်ႇတႅပ်းတတ်းလႆႈဝႃႈ ႁဝ်းတေသိုပ်ႇႁဵတ်းၵႂႃႇတၢင်းလႂ် ၊ လၢႆးလႂ် ၊ ၸိူင်ႉႁိုဝ် ။


လိူဝ်ၼၼ်ႉၶႂ်ႈၾၢၵ်ႇထိုင်ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်းဝႃႈ ႁဝ်းယႃႇပေလိုဝ်ႈ ၊ ယႃပေယင်ႉ ၊ ယႃႇပေၵိုတ်း တီႈတေသိုပ်ႇၶူၼ်ႉႁႃလွင်ႈတၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ်လႄႈပိုၼ်းႁဝ်း ပေႃးႁဝ်းဢမ်ႇႁူႉလွင်ႈႁဝ်း ပိုၼ်းႁဝ်း ၸိုင် တႃႇႁဝ်းတေၵႂႃႇၶဝ်ႈ  ၵႄႈၵၢင်ပိူၼ်ႈၵေႃႈယၢပ်ႇ ။

ၸၢႆးသႅင်ယ ႁူဝ်ပဝ်ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး လႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ၵဵင်းမႆႇ
ဝၼ်းတီႈ 07 ၾႅပ်ႊၿိဝ်ႊရီႊ ၼႆႉဢမ်ႇၸႂ်ႈဝၼ်းတႆးၶိူဝ်းလဵဝ်


ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတွၼ်ႈတႃႇတႆးႁဝ်းၵူၺ်း မၼ်းပဵၼ်ဝႃႈ ပဵၼ်ဝၼ်းၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်း မိူင်းတႆးမႃးၸဵမ်ၵွၼ်ႇမိုၼ်ႉသိုၼ်း ၵွပ်ႈၼၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်းၵူႈၵေႃႉထုၵ်ႇလီပွင်ႇၸႂ် ၼိူဝ်ဝၼ်းၸိူဝ်း ၸၢတ်ႈႁဝ်း ။

မႄႈၶူးႁၢၼ်ၼူၼ်း - ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး လႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ၵဵင်းမႆႇ

တၢင်ႇၸိုဝ်ႈတႆး ႁဵၼ်းၵႂၢမ်းတႆး ၾိင်ႈတႆး  ၊ လိၵ်ႈတႆး


ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉႁဝ်းလႆႈႁဵတ်းမႃးပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင် 69 ပီမိူင်း ယွၼ်ႉႁဝ်းဢမ်ႇမီးလၵ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉ ၸၢတ်ႈတႅတ်ႈတေႃးႁႂ်ႈၵူႈၵေႃႉပေႃးလႆႈႁူႉၸၵ်းၸွမ်းၼၼ်ႉလႄႈ ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် ႁဝ်းဢမ်ႇလႆႈတမ်း ဝၢင်းမႃး ။


တႄႇဢဝ်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉၵႂႃႇ ႁဝ်းထုၵ်ႇလီမီးလၵ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸိူင်ႉၼင်ႇဝႃႈ တႄႇမိူဝ်ႈၵိူတ်ႇ ပဵၼ်ၵူၼ်းမႃး  လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဝ်းၼၼ်ႉ ပေႃးတေတၢင်ႇၸိုဝ်ႈၵေႃႈထုၵ်ႇလီတၢင်ႇပၼ်ၸိုဝ်ႈတႆး ၊ သူင်ႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆး ၊ ၵႂၢမ်းတႆး ၊ ၾိင်ႈတႆး ။


ပဵၼ်မၢဝ်ႇသၢဝ်မႃးၵေႃႈလွင်ႈတေႇၼႃႈႁိူၼ်းၵူပ်ႉၵူႈ တေလႆႈႁဵတ်းၸွမ်း ၼင်ႇၾိင်ႈထုင်းတႆး ။ လုၵ်ႈဢွၼ် ၊ လုၵ်ႈႁဵၼ်းဢၼ်လႆႈၵႃႈၶဝ်ႈမုၼ်း ၊ ၵူၼ်းလူင် ၊ ၵူၼ်းထဝ်ႈ ဢၼ်းလုၵ်ႈလၢၼ်မႃးၵၼ်ႇ တေႃးၼၼ်ႉၵေႃႈလီ တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ ၼႂ်းငိုၼ်းၶဝ်ႈႁဝ်းၼႆႉ ဢၼ်မီးငိုၼ်းၶဝ်ႈႁဝ်းၼႂ်း 10 ပုၼ်ႈၼၼ်ႉၸႅၵ်ႇဢဝ် 1 ပုၼ်ႈႁွမ်ဝႆႉၽႂ်မၼ်းႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်ငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်တႃႇၸွႆႈထႅမ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ လွင်ႈၼႆႉၶႂ်ႈႁႂ်ႈၾိုၵ်းယၢမ်ႈၵၼ်ၵူႈၵေႃႉ ႁႂ်ႈပဵၼ်တႃႇၸွႆႈ 1 ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၊ 2 တႃႇသႃသၼႃ ၊ 3 ၸွႆးထႅမ် ၵူၼ်းတူၵ်းၵိၼ်း ပေႃးႁဵတ်းၼႆၸိုင် ၵူၼ်းၸိူဝ်း ႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတင်းသဵင်ႈ တေလႆႈႁူႉဝႃႈ ငိုၼ်းဢၼ်ၵူၼ်းၸွႆႈထႅမ်မႃးၼၼ်ႉ ပုၼ်ႈၽွၼ်းယႂ်ႇ မၼ်းလမ်လွင်ႈၵႃႈႁိုဝ် မၼ်းပဵၼ် ၼမ်ႉၸႂ် ၵူၼ်းမိူင်း ၶဝ်ၸဝ်ႈၵေႃႈႁူႉထိုင် ၵူၼ်းႁဵတ်း ၵၢၼ်မိူင်း ၵေႃႈ ၶဝ်ၵေႃႈႁဵတ်းတႃႇၵူၼ်းမိူင်း ပေႃးဝႃႈၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် လႄႈၵူၼ်းမိူင်းၵူႈၵေႃႉပွင်ႇၸႂ်ၸိူင်ႉၼႆၸိုင် ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်း မိူဝ်းၼႃႈၵေႃႈတေလီမႃးယူႇ ။

ၶူးႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း

ပေႃးဢမ်ႇၶိုၼ်ႈပၢင်သွၼ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈလႆႈတၢင်းႁူႉ


ထုၵ်ႇလီမီးပၢင်တၢၼ်ႈၶႆႈ ပၼ်တၢင်းႁူႉၵူၼ်းမိူင်း ၵူၼ်းမိူင်းထုၵ်ႇလီ လဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈ ပဵၼ်မႃး လွင်ႈဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်း  ၊ ပိုၼ်းႁဝ်း ၊ ၶိူဝ်းႁဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇၶဝ်ႈထွမ်ႇပၢင်တၢၼ်ႈၶႆႈ ၊ ထွမ်ႇRadio တူၺ်းထီးဝီး ၸိူဝ်းၼႆႉ ။

ၽူႈၼၢမ်းထတ်း ၸၢႆးၸိုၼ်ႈ Editor သႅၼ်ပၢႆး
ပေႃးႁဝ်းမေႃၶိုင်ၵၢၼ် ၊ မေႃႁဵတ်းသၢင်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ၸိုင်ႁဝ်းတေၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ


ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ပဵၼ်ဝၼ်းႁဝ်းၽွမ်ႉၵၼ် ပဵၼ်ဝၼ်းၸဝ်ႈၾႃႉႁဝ်းၵေႃႇ တင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈ တုမ်ၾႅတ်ႇ တရႄႊ ပဵၼ်ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး ၾႅပ်ႊၿိဝ်ႊရီႊ 10 သမ်ႉ ပဵၼ်ဝၼ်းႁဝ်းလွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃ ပဵၼ်ဝၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸႅတ်ႈၸၢင်ႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၸဝ်ႈၾႃႉတႆးႁဝ်း ဢမ်ႇလၢတ်ႈၵႂၢမ်းၽၢတ်ႇ ဢွၵ်ႇမိူင်း လၢတ်ႈဝႃႈႁဝ်းပီႈ ႁဝ်းၼွင်ႉ ယူႇႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်ပူၵ်းတင်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်ယွၼ်ႉ ၼၼ်ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆးၼႆႉ လမ်ႇလွင်ႈတွၼ်ႈတႃႇတႆးႁဝ်းတႄႉတႄႉ ဝႃႈၼႆ ။


ယၢမ်းလဵဝ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းၵေႃႈလႅၵ်ႈလၢႆးမႃးယဝ်ႉ ပေႃးႁဝ်းမေႃၶို်င်ၵၢၼ် ၊ မေႃႁဵတ်းသၢင်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ၸိုင် ႁဝ်းတေၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႃးယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈပေႃးႁဝ်းဢမ်ႇၽွမ်ႉၵၼ် ၵုမ်ႇထဵင်ၵၼ် ႁိမ်တီႈယူႇၵၼ် ၼႄး ၵၼ်ယူႇ တိၵ်းတိၵ်းတႄႉၸိုင် တေၸၼ်ဢဝ်ႁဝ်းတူၵ်းတႅမ်ႇၵႂႃႇယူႇ ဝႃႈၼႆ ။.

ၸၢႆးတၢၼ်းမွင်ႇ ၽွင်းတႅၼ်းၸႄႈမိူင်းၵဝ်ႇ ပႃႊတီႊႁူဝ်သိူဝ်း ဝဵင်း ၵျွၵ်ႉမႄး

ပဵၼ်တႆးၵေႃႉၼိုင်ႈၼႆႉ ႁဝ်းထုၵ်ႇလီႁူႉ လွင်ႈပိုၼ်းႁဝ်း ၶိူဝ်းႁဝ်း


ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး ၼႆႉပေႃးဢမ်ႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈထွမ်ႇငိၼ်းၸိုင်ႁဝ်းၵေႃႈတေဢမ်ႇႁူႉလွင်ႈပဵၼ် မႃး ။


ႁဝ်းၶႃႈ ပဵၼ်တႆးၵေႃႉၼိုင်ႈၼႆႉ ႁဝ်းထုၵ်ႇလီႁူႉ လွင်ႈပိုၼ်းႁဝ်း ၶိူဝ်းႁဝ်း ပေႃးႁဝ်းဢမ်ႇႁူႉလွင်ႈႁဝ်း ၸိုင် ႁဝ်းၵေႃႈတေဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇလၢတ်ႈၼႄပိူၼ်ႈလႆႈ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈမီး ပၢင်တၢၼ်ႈ ၶႆႈၼႆႉမီးၽွၼ်း လီတႄႉတႄႉ ၼႆယဝ်ႉ ။
ပီႈၼွင်ႉႁဝ်းၶႃႈ ၸိူဝ်းဢၼ်မႃးႁဵတ်းၵၢၼ် ယူႇတီႈမိူင်းထႆးၼႆႉၵေႃႈ ႁဝ်းယူႇၵႆဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်း ႁဝ်းလူဝ်ႇ တူၺ်းဢၼ်ပိူၼ်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၼႆႉ မႃးႁဵတ်းပဵၼ်တွၼ်ႈသွၼ် လွင်ႈ IT ၵေႃႈၶိုတ်းၵၢပ်ႈ ႁဝ်းလူဝ်ႇ ဢဝ် တိုဝ်ႉတၢင်းၸိူဝ်းၼႆႉသေ  ႁဵၼ်းႁႃတၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ်သႂ်ႇတူဝ်ႁဝ်းၼမ်ၼမ် သေမိူဝ်းပူၵ်း ပွင်ၼႂ်း မိူင်းႁဝ်း ။

ၸၢႆးဢွၼ်လႅင်း လုၵ်ႈၸုမ်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ၵဵင်းမႆႇ



သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ


ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးလႄႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး

Wednesday, February 10, 2016 Posted by taimoungloi

ဢိင်ႇလူၺ်ႈထွႆႈၵႂၢမ်း / ၶေႃႈၵႂၢမ်း / ဝေႃးႁႃရ (ဝေႃးႁၢရ်) ဢၼ်ၽႄႈၵႂၢင်ႈမၢၵ်ႈလၢႆ ၸပ်းသူပ်းၸပ်းပၢၵ်ႇမိူဝ်ႈလဵဝ်မိုတ်ႈႁူမႃး ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းမွၵ်ႈ 10 ပီၼႆႉ လႅပ်ႈပဵၼ် ၵႂၢမ်းတင်ႈၸႂ်ၵေႃႈလီ ဢမ်ႇတင်ႈၸႂ်ၵေႃႈလီ ဢဝ်ပဵၼ်ၵႂၢမ်းႁုမ်ႁိူဝ်ႇ ၸႂ်ႉတိုဝ်း ၵၼ်ၼႂ်းႁဝ်း ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်း ၵႂၢင်ႈမၢၵ်ႈလၢႆလႄႈ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်လူတ်းၸၼ်ႉထၢၼ်ႈတူဝ်ႁဝ်း ၶိူဝ်းႁဝ်း လူင်းတႅမ်ႇလူင်း ။


ၸိူင်ႉႁိုဝ်လႄႈဝႃႈၼၼ်ၼႆၸိုင် ပေႃးတေဢဝ်ထွႆႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ “ ၸၢဝ်း ” ၼႆၼၼ်ႉ ပွင်ႇဝႃႈပဵၼ်သူၼ်ႇၼိုင်ႈ ၼႂ်းတၢင်း ၼမ် ၊ ယူႇၼႂ်းၵႄႈတၢင်းၼမ် ၊ ပိူၼ်ႈၼမ်လိူဝ်မၼ်း ၊ ပိူၼ်ႈယႂ်ႇလိူဝ်မၼ်း ။ ၸိူင်ႉၼင်ႇ ပဵၼ် 1 သူၼ်ႇ ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃး ႁိုဝ် မီးယူႇၼႂ်းတၢင်းၼမ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း ထွႆႈၵႂၢမ်းၶေႃႈၼႆႉ မၢၼ်ႈဢဝ်ၸႂ်ႉဝႃႈ “ တိုင်းရင်းသား ” ႁိုဝ် ႁဝ်းသမ်ႉမႃးဝႃႈ “ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ” ဢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းသူၼ်ႇဢေႇ (ၵမ်ႈဢေႇ) ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ (ၸဝ်ႈႁၢၼ် ယွင်ႁူၺ်ႈ) ယၢမ်ႈလၢတ်ႈၼႄဝႃႈ - “ တႆးႁဝ်း ဢၼ်မီးယူႇၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ လၢတ်ႈလႆႈဝႃႈ တႆးပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းဢွၼ်ႇၼႆၵေႃႈ မၢၼ်ႈဢၼ်မီးယူႇၼႂ်းမိူင်းတႆးၼၼ်ႉ လၢတ်ႈတဵမ်သူပ်းတဵမ်ပၢၵ်ႈလႆႈဝႃႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးၼၼ်ႉ မၢၼ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းဢွၼ်ႇၵူၺ်း ” ဝႃႈၼႆ ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ႁဝ်းတေဢမ်ႇလႆႈဝူၼ်ႉထိုင် တီႈပွင်ႇၵႂၢမ်းမၢႆထွႆႈၵႂၢမ်းၶေႃႈၼႆႉလႄႈ ႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉဢဝ် “ တိုင်းရင်းသား ” ၼၼ်ႉ ပိၼ်ႇမႃး ပဵၼ် “ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ” ၼႆသေႁုမ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းမႃး တေႃႇပေႃးမွၼ်ႈသူပ်းမွတ်ႈပၢၵ်ႇၵၼ် ႁူၼ်ႈၵႂႃႇသဵင်ႈ ။


တီႈတႄႉမၼ်း မိူင်းမၢၼ်ႈယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ဢွၼ်တၢင်းပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်မီး 8 ၸိုင်ႈမိူင်း - ဢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်း - ၶိူဝ်းယၢင်း (မိူင်းယၢင်း) ၊ ၶိူဝ်းယၢင်းလႅင် (မိူင်းယၢင်းလႅင်) ၊ ၶိူဝ်းၶျၢင်း (မိူင်းၶျၢင်း) ၊ ၶိူဝ်းမွၼ်း (မိူင်းမွၼ်း) ၊ ၶိူဝ်းရၶႅင်ႇ (မိူင်းရၶႅင်ႇ) ၊ ၶိူဝ်းမၢၼ်ႈ (မိူင်းမၢၼ်ႈ) ၊ ၶိူဝ်းတႆး (မိူင်းတႆး) ၊ ၶိူဝ်းၶၢင် (မိူင်းၶၢင်) ၼၼ်ႉသေပဵၼ်မႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မိူဝ်ႈ 1948 ဢၼ်တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ် မီးၶေႃႈမၼ်ႈၵႅၼ်ႇၵၼ်သေႁဵတ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင် တေဢဝ်မိူင်းၵွၼ်းၶေႃႁူမ်ႈၵၼ်ၸဵမ်မိူဝ်ႈ 1947 ဝႃႈဝၢႆးလွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃယဝ်ႉတေယူႇႁူမ်ႈၵၼ် 10 ပီ ပေႃးဢမ်ႇမိူၼ်ၸႂ် ၶႂ်ႈၽၢတ်ႈဢွၵ်ႇၵေႃႈ ၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ လႆႈၼႆ ။ ႁူမ်ႈဝႃႈ ၶေႃႈၼႆႉဢမ်ႇပႃးၼႂ်းၶေႃႈလႆႈၸႂ် 9 ၶေႃႈၼၼ်ႉသေတႃႉ ၼႂ်းပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 1947 တီႈၵၼ် 10 ၼၼ်ႉ - မတ်ႉတႃ 201 ဝႃႈၼႂ်းမၢႆမီႈပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်းၼႆႉလႄႈသင် ဢိင်ၼိူဝ်ၶေႃႈမၢႆ မတ်ႉတႃ 199 ၼႂ်းမၢႆမီႈပၵ်းပိူင် ဢဵၵ်ႉ (Act) ဢၼ်ပႃႊလီႊမၼ်ႊ မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉလႄႈသင် ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေဢၼ်ၸီႉၸမ်ႈၼႄဝႆႉ တၢင်ႇၸိူဝ်ႉတၢင်ႇ ပိူင်ၼၼ်ႉ ၸွမ်းၼင်ႇလၵ်းမၢႆၶေႃႈၼွင်ႇ တီႈၼႂ်း ၶေႃႈမၢႆမတ်ႉတႃ 202, 203, 204 ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ၸႄႈမိူင်း မီးသူၼ်ႇ ၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ။


ၸိူဝ်းၼႆႉၼႄထိုင်လွင်ႈဝႃႈ တႆးႁဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈသူၼ်ႇၼိုင်ႈၶွင်မၢၼ်ႈ ႁဝ်းမီးဝၢၼ်ႈမီးမိူင်း ႁဝ်းမီးၸဝ်ႈမီးၸွမ် မီးၶုၼ်ပူၵ်း ပွင်ၽွင်းငမ်းႁင်းၶေႃ ႁဝ်းတိုၼ်းပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းမႃးႁင်းၶေႃ ႁဝ်းမီးၽႅၼ်ႇလိၼ် ႁဝ်းမီးပိုၼ်း ႁဝ်းမီးၾၢင်ႁၢင်ႈတဵမ်ၶၢပ်ႈ ၶိူဝ်းၵူၼ်းၶိူဝ်းၼိုင်ႈဢၼ်ယိင်ႈယႂ်ႇ ယူႇသဝ်းမႃးၼႂ်းလူၵ်ႈၼႆႉႁိုင်ယၢဝ်းၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ပီ ႁဝ်းမီးလိၵ်ႈလၢႆး ႁဝ်းမီးၽႃးသႃ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ႁဝ်းမီးၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆးၶူဝ်းၼုင်ႈတၢင်းဝႆ ဢၼ်ပဵၼ်ဢဵၵ်ႇၵလၵ်း (ပၵ်းၾၢင်) ႁဝ်းမီးၶူဝ်းၶွင်ဢွၵ်ႇၼိူဝ်လိၼ် တႂ်ႈလိၼ် ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ႁဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းၶိူဝ်းဢွၼ်ႇ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ႁဝ်းတိုၼ်းပဵၼ်ၶိူဝ်းၵူၼ်းဢၼ်ယိင်ႈယႂ်ႇ ပဵၼ်ပၵ်းၾၢင်ၶိူဝ်းၵူၼ်းတႆး (ဢမ်ႇၸႂ်ႈ “ ၸၢဝ်း ”) ပဵၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼိုင်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈသူၼ်ႇလိၵ်ႉၼွႆႉ ၽိတ်ႇၼိုင်ႈသိၵ်ႈၼိုင်ႈ ၶွင်မၢၼ်ႈ ႁဝ်းမီးၸၼ်ႉထၢၼ်ႈႁူဝ်ဝႃႇၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်သေ ဢဝ်မိူင်းတေႃႇမိူင်းႁူမ်ႈၵၼ် ႁဵတ်းမိူင်း ႁူမ်ႈတုမ်ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ။


ၵူၺ်းၵႃႈ ထိုင်မႃး 1962 ၸွမ်သိုၵ်းၼေႇဝိၼ်း ဢဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႁုပ်ႈယိုတ်းဢဝ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ပဵၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈမိူင်းလဵဝ် မိူဝ်ႈႁဝ်းဢမ်ႇတၼ်းႁူႉတူဝ် ဢမ်ႇတၼ်းတင်ႈတူဝ်ၼၼ်ႉ ၵႂႃႇပႅတ်ႈလုမ်းလုမ်းလႄႈ မိူင်းလႂ်မိူင်းၼၼ်ႉ ၶိူဝ်းလႂ်ၶိူဝ်း ၼၼ်ႉ ၸင်ႇၶဝ်ႈထိူၼ်ႇယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉႁိုၼ်ႇ ၾိုၼ်ႉတိုၵ်းမႃး တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ၸင်ႇတိုၵ်ႉမႃးႁဵၵ်ႈႁွင်ႉ တုၵ်း ယွၼ်းၵၼ် ႁႂ်ႈၶိုၼ်းၸႅၵ်ႇမွပ်ႈဢမ်းၼၢၸ်ႈပၼ် မိူင်းၽႂ်မိူင်းမၼ်းၶိုၼ်းလႄႈ လႆႈပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈမိူင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁႂ်ႈပေႃးၶိုၼ်ႈယႂ်ႇႁိူဝ်ႈႁိူင်းၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈဢိၵ်ႇတင်း ႁူမ်ႈသၢင်ႈပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ ဢၼ်ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၽဵင်ႇပဵင်း ၵၼ် ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ႁူမ်ႈဝႃႈႁဵတ်းလွင်ႈငၢမ်းယဵၼ် ဢုပ်ႇလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၼႆသေတႃႉ တိုၵ်ႉပဵၼ်ၽွင်းတႄႇၵူၺ်း ပႆႇမီးသင် ယိပ်းၵမ်လႆႈမၼ်းၵိုမ်း တိုၵ်ႉပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဢၼ်ၼွၼ်းၾၼ်းႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်း ယင်းပႆႇႁၼ်တၢင်း ယင်းပႆႇထိုင်တီႈ ယင်းပႆႇၶဝ်ႈႁွင်ႈၶဝ်ႈႁွႆး ။


ယွၼ်ႉၼႆႉ ပေႃးတူၺ်းၶိုၼ်းပိုၼ်းမိုၼ်ႉသိုၼ်းၵွၼ်ႇမႃးၸိုင် ၶူးလူင်ၻွၵ်ႉတိူဝ်ႊၸၢႆးဢွင်ႇထုၼ်း ၸဝ်ႈပိုၼ်းလူင်ႁဝ်း ယၢမ်းလၢတ်ႈဝႃႈ “ တႆးႁဝ်းမီးမႃး သီႇႁဵင်ပီပၢႆ ” ၼႆႉတေလႆႈႁဵၵ်ႈဝႃႈ “ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ” ၵူၺ်းၼႄႇ ၵိုင်ႇတင်းၸိုဝ်ႈမွၵ်ႈၵႃႈၼၼ်ႉ ၵူၺ်းၼႄႇ “ ၸၢဝ်း ” ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်သူၼ်ႇၼိုင်ႈၼႂ်းတၢင်းၼမ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၸၢဝ်းႁႆႈၸၢဝ်းၼႃး ၼႆ ပဵၼ်သူၼ်ႇၼိုင်ႈၼႂ်းၵူၼ်းမိူင်းတင်းမိူင်း ပီႈၼွင်ႉထႆးတႄႉတေဝႃႈ “ ၸၢဝ်းၶဝ် ” (ၵူၼ်းလွႆ) “ ၽဝ်ႇ ” (ၵူၼ်းၵုမ်ႇၼိုင်ႈ ၸုမ်းၼိုင်ႈ) ဢၼ်မီးၵမ်ႈဢေႇ (ဢိတ်းၼိုင်ႈ) လႂ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း ။ ၵွပ်ႈၼၼ် တႆးႁဝ်းၼႆႉဢမ်ႇၸႂ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ႁဝ်းတိုၼ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းၼိုင်ႈ မီးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ တဵမ်ၾၢင်ႁၢင်ႈလၵ်းပိူင်တင်းပိုၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ ။


မၢႆၵႂၢမ်း
သူၼ်ႇ - ပဵၼ်သူၼ်ႇၼိုင်ႈ / ပုၼ်ႈၼိုင်ႈ / ၽိတ်ႇၼိုင်ႈ / သိၵ်ႈၼိုင်ႈ (%)
သုၼ်ႇ - မီးသုၼ်ႇ / သုၼ်ႇမၢၼ်

ပၢႆးဝူၼ်ႉ
မွၼ်းၶိူဝ်း



သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ


ၽႂ်တေပဵၼ် ၸွမ်ၽွင်းလူင်မိူင်းတႆး

Friday, January 29, 2016 Posted by taimoungloi

ဝၼ်းတီႈ 25 ပူၼ်ႉမႃး လႆႈငိၼ်းဝႃႈ ၸွမ်ပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်းယွၼ်းဝႃႈ ၸွမ်ၽွင်း ၸႄႈမိူင်း 3 ဢၼ်လႄႈတိူင်း 1 ဢၼ်ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈပဵၼ်တူဝ်တႅၼ်းတပ်ႉသိုၵ်းၸၢမ်ႇပူၺ်ႈ ။ တူဝ်တႅၼ်းတပ်ႉသိုၵ်း 4 ၵေႃႉ ႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်ၸွမ်ၽွင်း မိူင်းတႆး မိူင်းၶၢင် မိူင်းရၶႅင်ႇလႄႈ တိူင်းတႃႈၵုင်ႈ ။


မိူၼ်ၼင်ႇဝႃႈ မိူင်းၶၢင် တိတ်း မိူင်းၶႄႇ ၊ မိူင်းတႆး တိတ်း ၶႄႇ- ထႆး ၊ မိူင်းရၶႅင်ႇ တိတ်းၸပ်းၵၼ်တင်း ဢိၼ်းတီးယိူဝ်း ။ တႃႈၵုင်ႈ ပဵၼ်ၵဵဝ်ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇ ။ ၵွပ်ႈၼႆ ယူႇတီႈၶဝ် ၶႂ်ႈၵုမ်းၵမ်ဢိုတ်းႁၢမ်ႈ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉၼႆႉ ၶဝ်ၵႆႉၼႄလွင်ႈတၢင်းမႃးၸဵမ်ပိုင်းတႄႉဝႃႈ   Geopolitic  ။ ၵၢၼ်မိူင်းလဵၼ်ႈၸွမ်း ၼႃႈလိၼ်မႃးၼႆႉ မၼ်းလမ်ႇလွင်ႈမႃးယဝ်ႉ ။ ပွင်ႇဝႃႈ မိူင်းႁိမ်းႁွမ်း မီးလွင်ႈယႃႉၵဝ်းၸွမ်း ။ မီးလွင်ႈၶဝ်ႈၵႅဝ်ၸွမ်း ၵၢၼ်မိူင်းၼႂ်းမိူင်းမႃးယဝ်ႉ ။ ၶဝ်ၵႆႉၼႄလွင်ႈတၢင်းဢၼ်ၼႆႉမႃး ။


ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းၵူဝ်းၵၢင်ႉ ၊ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်မႃးၸွမ်း  KIA ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈ 2 ပီ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ။ ဢၼ်ပူၼ်ႉမႃးပႆႇပေႃးႁိုင် ၊ ဢၼ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တင်း ဝၢၼ်ႈႁႆးၵေႃႈ ၶဝ်ၵႆႉၵႆႉလၢတ်ႈဝႃႈ ပႃးတင်းၽေးၶဵၼ် ပယေႃးၵ မိူင်းၼွၵ်ႈ ၶဝ်ႈၵႅဝ်ၸွမ်းယဝ်ႉ ၶဝ်ၵႆႉပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၸိူင်ႉၼၼ် ။


ၸွမ်းၼင်ႇႁဝ်းၶႃႈမႃးထတ်းႁၼ်ၸွမ်းတႄႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ ဢၼ်ၼၼ်ႉၵမ်းသိုဝ်ႈ ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ဝႃႉလႄႈ မိူင်းလႃးသေလႄႈ ၶဝ်လၢတ်ႈၸိူင်ႉၼၼ် ၵူၺ်း ။ ပိူင်ယႂ်ႇသုတ်းၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်တပ်ႉသိုၵ်း ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႆႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵူႈၶိူဝ်းၶိူဝ်း ၶၢင် ၶျၢင်း ယၢင်း မွၼ်း တႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈၸၢမ်ႇပူၺ်ႈၽွၼ်းလီ တီႊမွၵ်းၶရေသီႊ လႄႈ ၽွၼ်းလီ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ ၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်တင်းပီႈၼွင်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈ ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပီႈၼွင်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ သမ်ႉဢမ်ႇလႆႈၸၢမ်ႇပူၺ်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇ ။ ပွင်ႇဝႃႈတႄႉ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇၸုမ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၼႆႉ ၶႂ်ႈၵုမ်းၵမ် (ထိင်းသိမ်း) ဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမၼ်ႈၵႅၼ်ႇလႄႈ ၸင်ႇၼႄလွင်ႈ တၢင်းဝႃႈ  Geopolitics  ၼႆႉလမ်ႇလွင်ႈ ။ ၸင်ႇၼႄလွင်ႈတၢင်းဝႃႈ မိူင်းႁိမ်းႁွမ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈၵႅဝ်ၸွမ်းၵၢၼ်မိူင်းၶွင်မိူင်းႁဝ်း ။


ဢဝ်ႁူဝ်ၶေႃႈဢၼ်ၼႆႉသေ ၸင်ႇဝႃႈၶဝ်ယိုၼ်ႈယွၼ်း မိူင်းတိတ်းၸပ်းၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်လႄႈ မိူင်းၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇၸိူဝ်းၼႆႉ ။ ပေႃးပဵၼ်ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇသမ်ႉ ၸွင်ႇတေၽွမ်ႉလႆႈၶႃႈႁႃႉ ။ ၶေႃႈတွပ်ႇတႄႉဝႃႈ မိူင်းရၶႅင်ႇလႄႈ တိူင်းတႃႈၵုင်ႈၼႆႉ တႃႇတေပၼ်သူၸဝ်ႈၼႆႉမၼ်းယၢပ်ႇ ။ ပေႃးၼႆ မိူင်းတႆးလႄႈ မိူင်းၶၢင်ၼႆႉ တိုၼ်းတေပၼ်တူဝ်တႅၼ်းတပ်ႉသိုၵ်းၶဝ်  ဢုပ်ႇပိူင်ႇၽွင်းငမ်းယဝ်ႉႁႃႉ ။ ႁႂ်ႈၶဝ်ႁဵတ်း ၸွမ်ၽွင်းယဝ်ႉႁႃႉ ။


ပေႃးမႃးထတ်းသၢင်ၶိုၼ်းၸိုင် ယူတီႈႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးၼိုင်ႈၵေႃႉ ၊ ယူႇတီႈႁဝ်းၶႃႈၵူၼ်းထတ်းသၢင်ၵၢၼ်မိူင်း ၼိုင်ႈၵေႃႉၼႆတႄႉ  တူဝ်တႅၼ်းတပ်ႉသိုၵ်းၵူၺ်း တေပႂ်ႉထွမ်ႇၶေႃႈၸီႉသင်ႇ တီႈၸွမ်ပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်းၶဝ် ၸီႉသင်ႇၼၼ်ႉၵူၺ်း ၊ တႃႇႁဝ်းၶႃႈၵူၼ်းမိူင်းတႆး တေမီးလွင်ႈလီမႃးၼၼ်ႉယၢပ်ႇ တႄႉတႄႉ ။


ၸိူဝ်းတေၵႂႃႇပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆး ၊ ၸိူဝ်းတေၵႂႃႇပဵၼ်ၶုၼ်ၽွင်း ၸႄႈမိူင်းမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉတေလႆႈထုၵ်ႇ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၸွမ်ၽွင်းၶဝ် ပၼ်ၶေႃႈၸီႉသင်ႇ ၊ ၸွမ်ၽွင်း ဝႆႉတီႈလႂ်ၵေႃႈ ၵႃႈတေလႆႈယူႇတီႈၼၼ်ႈ ၊ ၸွမ်ၽွင်းၸီႉသင်ႇသင်ၵေႃႈ ၵႃႈတေလႆႈႁဵတ်းၸွမ်း ။


ၵွပ်ႈသင်လႄႈ ဝႃႈၼၼ်ၼႆ မိူင်းတႆးၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇမီးၼမ်လိူင်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈ ၊ ပၼ်ႁႃယႃႈမဝ်းၵမ်ၼမ်လိူင်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈ ။ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵေႃႈ မီးၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ ၸေးၸွတ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈ ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေၵုမ်းၵမ်ထိင်းသိမ်းလႆႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႃႈတၵ်းတေလႆႈၸႂ်ႉဢႃႇၼႃႇ ၊ ယူႇတီႈၸွမ်ၽွင်းၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈသိုၵ်းၶၢႆႉမႃးႁဵတ်းၼၼ်ႉ ၸီႉသင်ႇလုမ်းလုမ်းလႄႈ တႃႇမိူင်းတႆးတႄႉ ဢမ်ႇပေႃးႁၼ်တိုဝ်ႉတၢင်း တႃႇတေပဵၼ်မိူင်းတီႊမွၵ်ႊၶရေသီႊလႆႈ ။


ၸွမ်ၽွင်းၼႆႉ မီးသုၼ်ႇတႃႇတေလိူၵ်ႈၶၢၼ်းသျေႉၼေႇၶျူၵ်ႉ ဢၼ်ဝႃႈ ၶုၼ်ၵွၼ်းၵၢၼ်ၾၢႆႇတၢင်ၼႃႈ ၊ ပျီႇၼႄႇသျေႉၼႄႇၶျူၵ်ႉၼႆႉ ယူႇတီႈၸွမ်ၽွင်းၸီႉသင်ႇၵမ်းသိုဝ်ႈၼႆလႄႈ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပေႃးမီးလွင်ႈ ၵၢၼ်လုမ်းၵၢၼ်ၸႆးမႃးတႄႉတႄႉ ၊ တြႃးႁိုဝ် ဢမ်ႇတြႃးၼၼ်ႉဝႆႉၵမ်းၼိုင်ႈ ။ တီႈၶုၼ်ၵွၼ်းၵၢၼ်ၾၢႆႇတၢင်ၼႃႈ တင်းၸွမ်ၽွင်း တႅပ်းတတ်းဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ် ၊ တူၺ်းၼႃႈလဵၵ်ႉၼႃႈတႅမ်ႇၸိူင်ႉႁိုဝ် ၊ ၵၢၼ်ၵိၼ်သူးၵိၼ်လၢပ်ႈ မီးၸိူင်ႉႁိုဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး တေလႆႈၸၢမ်ႇပူၺ်ႈၽွၼ်းလီ ႁုၵ်းႁုၵ်းႁၢႆႉႁၢႆႉ လိုၵ်ႉလိုၵ်ႉလမ်ႇလမ်ႇလႄႈ ၵူႈပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်း ဢၼ်မီးၼႂ်းမိူင်းတႆး ၊ ၵူႈပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်း ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈတင်းပီႈၼွင်ႉတႆးတင်းသဵင်ႈ တၵ်းတေလႆႈႁူႉလႅင်းသေ သပ်းလႅင်းၼႄပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း ၼင်ႇႁိုဝ်တေပူၼ်ႉလွတ်ႈလႆႈ၊ ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေၸၢမ်ႇပူၺ်ႈလႆႈ ၽွၼ်းပၢင်ႈ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၽႂ်မၼ်းၼၼ်ႉ တေလႆႈတူင်ႉတိုၼ်ႇၸွမ်းၵၢၼ်မိူင်း ၊ တေလႆႈႁူႉၸၵ်းၸွမ်းၵၢၼ်မိူင်းလိုၵ်ႉလိုၵ်ႉၵွၼ်ႇ ႁဝ်းၸင်ႇတေပူၼ်ႉလွတ်ႈလႆႈ ၊ ႁဝ်းၸင်ႇတေၸၢမ်ႇပူၺ်ႈလႆႈၽွၼ်းလီ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ် ဢၼ်လၵ်းမိူင်းပၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ။




သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ


ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း ထတ်းသၢင်လွင်ႈယူင်ႉၶၢပ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်လႆႈၸႂ်တူၵ်းလူင်းၵၼ် တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ

Friday, December 18, 2015 Posted by taimoungloi

ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်း တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ ဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၊ လွင်ႈယူင်ႉၶၢပ်ႈၵၢၼ်မိူင်းသေ ၼင်ႇႁိုဝ်ၵူၼ်းမိူင်းတေ ႁူႉငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်းၶိုတ်းတၼ်းၼၼ်ႉ ယူႇတီႈမေႃတႅမ်ႈလိၵ်ႈ လႄႈၽူႈထတ်းထွင်လိၵ်ႈ ၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇတႆး “ သႅၼ်ပၢႆး ” ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း လႆႈပၼ်တၢင်းႁူႉလႄႈ ထတ်းသၢင်ဝႆႉၼင်ႇၼႆ ။


လိူၼ်ၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 14 လႄႈ 15 တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇၼၼ်ႉ ၽူႈပွင်ၵၢၼ်ၾၢႆႇငမ်းယဵၼ်ၶဝ် ဢုပ်ႇဢူဝ်း ပိူဝ်ႈတႃႇတေလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း ။ ၵၢၼ်ၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈတႄႉမၼ်း ၸဵမ်မိူဝ်ႈလိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ 15 ဝၼ်း ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၶဝ် 8 ၸုမ်း ႁူမ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈယဝ်ႉလႄႈ ပွင်ႇဝႃႈ NCA ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ မီးၸႂ်မႃးယဝ်ႉ ၊ ၶဝ်ႈတၢင်းၵၢၼ်မႃးယဝ်ႉ ၊ ပေႃးဝႃႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းယဝ်ႉ ၶၢဝ်းတၢင်း 60 ဝၼ်း သမ်ႉတေလႆႈၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈ ပိူင်ယုၵ်းယၢင်ႇယူင်ႉၶၢပ်ႈ ပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ဝႃႈဝႆႉၼင်ႇၼၼ် ။


ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14-15 ၼၼ်ႉ ၸုမ်း UPDJC ( ၶွမ်ႊမတီႊႁူမ်ႈသၢင်ႈၵၢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်း လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ) ၶဝ်ၸိူဝ်းမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၾၢႆႇၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈယူင်ႉၶၢပ်ႈ ပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ ၸင်ႇမႃးဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်သေ လႆႈၸႂ်ၵၼ် တူၵ်းလူင်းၵၼ်ၵႂႃႇ ။ ဝၼ်းတီႈ 16 ၶဝ်ဢဝ်ၶေႃႈလႆႈၸႂ် တူၵ်းလူင်းၵၼ် ဢၼ်ၶဝ်ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ ယိုၼ်ႈမွပ်ႈပၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ။ ယူႇတီႈၸွမ်ၸိုင်ႈသမ်ႉ တေလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်းသေယဝ်ႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 1 လိူၼ် ၵွၼ်ႇပႆႇထိုင်လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ (2016) 15 ဝၼ်းၼၼ်ႉ တေလႆႈၶိုင်ႁွင်ႉပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်လူင် ဢၼ်ဝႃႈပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ် လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ။


ပေႃးဝၢႆးၼၼ်ႉသမ်ႉ တေလႆႈသိုပ်ႇႁဵတ်းပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၶၵ်ႉတွၼ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ / ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း ။ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ပဵၼ်ၶၵ်ႉၵၢၼ်ဢၼ်မီးပႃးၸွမ်းၼႂ်း NCA လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆၵိုတ်းတိုၵ်း ၸွမ်းၼင်ႇၶဝ်လႆႈၶိုင်လႆႈႁဵတ်းယဝ်ႉၵႂႃႇၼၼ်ႉ ။ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁူႉၸွမ်းတႄႉ ပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်တေဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးၸွမ်းမၼ်း ၶဝ်မႃးၸႅၵ်ႇမႅင်ႇဝႆႉ ပဵၼ်ၵႂႃႇ 5 ၵိပ်ႇ 5 ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ ။


ၵိပ်ႇၼိုင်ႈ ၾၢႆႇပၢႆးမိူင်း (ပႃႊတီႊၵၢၼ်မိူင်း) ၵေႃႈ ၶဝ်ႈပႃးၸွမ်းၵူၼ်း 150 ၵေႃႉ ။ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်း တပ်ႉမတေႃႇမၢၼ်ႈၵေႃႈ သမ်ႉတေလႆႈပႃးၸွမ်းၵူၼ်း 150 ။ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈ 150 ။  ၾၢႆႇၽွင်းတႅၼ်းသၽႃးလႄႈတင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသမ်ႉ ၼိုင်ႈၸုမ်းလႂ် 75 ၵေႃႉ ၊ ႁူမ်ႈၵၼ်မီးၵူၼ်း 150 ၼင်ႇၵဝ်ႇ ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ မီးထႅင်ႈၵိပ်ႇၼိုင်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢိၵ်ႇပႃးတင်း ၸိူဝ်းဢၼ်ထုၵ်ႇၽိတ်ႈမွၵ်ႇဢဝ်ၼၼ်ႉ ၸုမ်းလႂ် 50 ႁူမ်ႈၵၼ်ပဵၼ်ၵႂႃႇ 100 ၊ ႁူမ်ႈၵၼ်တင်းမူတ်းတေမီးၵူၼ်း 700 ၵေႃႉ ၊ တေလႆႈႁူမ်ႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇလွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူဝ်းၼႃႈ ၊ ပိူဝ်ႈတႃႇသၢင်ႈၵၢၼ်မိူင်းၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈ ၊ တေၵေႃႇသၢင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈ ။


ၵူၺ်းၵႃႈတီႈၼႆႈ ႁဝ်းမႃးတူၺ်း ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ( တပ်ႉမတေႃႇ ) လႆႈ 150 ၵေႃႉ ။ တပ်ႉမတေႃႇ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈပွင်ႇၸႂ်ဝႆႉတႄႉ မၼ်းတေလႆႈပဵၼ်ၵိင်ႇၽႄ ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈၵူၺ်း ၊ ၽွင်းတႅၼ်းၵေႃႈတေႃႈၼင်ႇၼၼ် ။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၽွင်းတႅၼ်း တပ်ႉသိုၵ်း 3 ဢၼ်ၼႆႉ တေလႆႈပဵၼ်မူႇၼိုင်ႈ ၵိင်ႇ / ၵိပ်ႇလဵဝ်ၵူၺ်းလႄႈ ႁဵတ်းသင်ၶဝ်သမ်ႉ မႃးၸႅၵ်ႇဢဝ်ၸိူင်ႉၼၼ် - ၼႆႉၸဵမ်မိူဝ်ႈပႆႇတႄႇၵၢၼ် ပေႃးႁၼ်လၢႆးယုင်ႈမၼ်းယဝ်ႉ ၊ ႁဝ်းၶႃႈထတ်းႁၼ်ၼင်ႇၼႆ ။


ယူႇတီႈတူဝ်တႅၼ်းၾၢႆႇႁူဝ်သိူဝ် ၸၢႆးၵျေႃႇၺုၼ်ႉ လုၵ်ႉတၢင်ႇၵႂႃႇတႄႉ လွင်ႈပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈၼႆႉ ထုၵ်ႇလီမီး 3 ၵိပ်ႇၵူၺ်း ။ 1. လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၊ တႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆႉ တေပဵၼ်ပႃးၽွင်းတႅၼ်းလႄႈ တပ်ႉသိုၵ်း ။ 2. ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈ ။ 3. ပႃႊတီႊၵၢၼ်မိူင်း ။ တေလႆႈမီး 3 မူႇ 3 ၵိပ်ႇၼႆႉ ႁူပ်ႉထူပ်းတေႃႇၼႃႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ၵူၺ်း တၢင်ႇလၢတ်ႈၵႂႃႇၼင်ႇၼၼ် ။


ယူႇတီႈပႃႊတီႊၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈရၶႅင်ႇၶဝ် ဢၼ်ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊဢေးမွင်ႇ ဢွၼ်ႁူဝ်ၶိုၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵမ်ႉထႅမ်ၸွမ်းယူႇ ။ သမ်ႉယူႇတီႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ ဢၼ်ၶဝ် 8 ၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ၽွမ်ႉၸွမ်းၶေႃႈဢၼ် ၸၢႆးၵျေႃႇၺုၼ်ႉ တၢင်ႇလၢတ်ႈၵႂႃႇၼၼ်ႉတင်းမူတ်းယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တူဝ်တႅၼ်းၾၢႆႇ NLD ဢၼ်ဢူးၺၢၼ်ႇဝိၼ်း လႄႈ ဢူးထုၼ်းထုၼ်းလုၼ်ႇ ဢၼ်မႃးၶိုၼ်ႈၼၼ်ႉ သမ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႅၵ်ႈလၢႆႈပဵၼ်ၵႂႃႇဝႃႈ ၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇလႆႈ 150 ၵေႃႈ ႁႂ်ႈမိူၼ်ၵၼ်တင်းၾၢႆႇၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈၶဝ်လႆႈ 150 ၼင်ႇၵၼ် ။ ဢၼ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်တင်းမၵ်းမၼ်ႈဝႃႈ တပ်ႉမတေႃႇၼႆႉပဵၼ်ၵႂႃႇမူႇၼိုင်ႈ ၵိပ်ႇၼိုင်ႈႁင်းမၼ်း ၊ ၸင်ႇဝႃႈလႆႈၸႅၵ်ႇပဵၼ်ၵႂႃႇ 5 ၵိပ်ႇ 5 မူႇ ၊ တႃႇတေဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် ။


ပေႃးပဵၼ်မႃး 5 မူႇ 5 ၵိပ်ႇၸိူင်ႉၼင်ႇၼၼ် ၊ ၵွပ်ႈသင်လႄႈၶဝ်လႆႈႁပ်ႉၸိူင်ႉၼၼ် ပေႃးမႃးထတ်းတူၺ်း ၸုမ်း NLD ၼႆႉ ဢွင်ႇပေႉၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈမႃးယဝ်ႉသေတႃႉ ၶဝ်တိုၼ်းပႆႇယုမ်ႇတူဝ်ဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵဝ်ႇ ဢၼ်ယင်ႇႁၢၵ်ႈတီႈတပ်ႉသိုၵ်းမႃးၼၼ်ႉ တေလွႆးဢၢပ်ႈဢႃႇၼႃႇတီႈၸုမ်းၶဝ် ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ပေႃးဝႃႈတပ်ႉသိုၵ်းဢမ်ႇၽွမ်ႉၸွမ်း ၊ တပ်ႉသိုၵ်းဢမ်ႇလႆႈၸႂ် တႃႇၶဝ်တေပဵၼ်မႃးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢမ်ႇမီးတိုဝ်ႉတၢင်းလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈတင်ႈၸႂ်ယွမ်းပၼ်ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်း ၊ တပ်ႉသိုၵ်းၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ႉ ၶဝ်ယိူၼ်ႉယွၼ်ႇၸွမ်းၸႂ်ၵမ်းၼိုင်ႈသေယဝ်ႉ ၸင်ႇဝႃႈလႆႈပဵၼ်မႃး 5 မူႇ 5 ၵိပ်ႇၼႆႉ ။


ပေႃးၼႆ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉၸွမ်းၶဝ်ယဝ်ႉလႄႈ လွင်ႈ NCA တႄႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၵႂႃႇၶၵ်ႉတွၼ်ႈၼိုင်ႈယဝ်ႉ ။ တႄႇဢဝ်ယၢမ်းဢၼ် NOB ၶိုၼ်ႈပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမႃးၼၼ်ႉၸိုင် ၶၵ်ႉတွၼ်ႈၵၢၼ် NCA ၼႆႉ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ပႆယၢင်ႈၵႂႃႇ ပေႃးမႃးတူၺ်းၼႆ တႃႇတေၶိုပ်ႈၼႃႈပဵၼ်ၵၢၼ်ၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပေႃးႁၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းလီ ။ ၵွပ်ႈသင်လႄႈဝႃႈၼၼ် ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းမီး 21 ၸုမ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်လႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းမီး 8 ၸုမ်းၵူၺ်း ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ် ယူႇၾၢႆႇၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈတင်းသဵင်ႈ လႆႈဝႆႉတီႈၼင်ႈ 150 ၵေႃႉ တႃႇတေၶဝ်ႈဢုပ်ႇၵုမ်ၸွမ်း ။ တႃႇ 8 ၸုမ်းၸိူဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ လႆႈဝႆႉ150 ၵေႃႉသေတႃႉၵေႃႈ ၵိုတ်းထႅင်ႈၸုမ်းၸိူဝ်းပႆႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်း 13 ၸုမ်းၼၼ်ႉ သုတ်ႉၶဝ်ႈမႃးထႅင်ႈၵေႃႈ သမ်ႉတေလႆႈၸႅၵ်ႇမႅင်ႇတီႈၼင်ႈၼႂ်းတႃႇ 150 ၼႆႉၵူၺ်း ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ယူႇတီႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် ၸိူဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းယဝ်ႉလႄႈ ပႆႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်း လီဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် ။


ထႅင်ႈတွၼ်ႈၼိုင်ႈ ပေႃးဢဝ်လၢႆးတၢင်း 5 ၵိပ်ႇၼႆႉၵႂႃႇၼႃႈၼႆၸိုင် ယူႇတီႈၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်း တိုၼ်းယူႇၾၢႆႇပေႉပုၼ်ႈဝႆႉတႃႇသေႇ ။ ႁဵတ်းသင်လႄႈဝႃႈၼၼ် ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်း 21 ၸုမ်းႁူမ်ႈၵၼ် တေလႆႈ 150 ၵေႃႉၵူၺ်း ၊ ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ (တပ်ႉမတေႃႇ) သမ်ႉ ပဵၼ်မုၵ်ႉလဵဝ်ၵွၼ်ႈလဵဝ် သမ်ႉလႆႈဝႆႉယူႇ 150 ။ တပ်ႉမတေႃႇၼႆႉ ပဵၼ်ၶေႃႈလဵဝ်သဵင်လဵဝ် ယူႇတႂ်ႈၶေႃႈၸီႉသင်ႇဢၼ်လဵဝ်ၵၼ်လႄႈ ၸၢင်ႈဢွၵ်ႇပဵၼ်လႆႈၶေႃႈလဵဝ်သဵင်လဵဝ်ၵၼ်တႃႇသေႇ ။ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း 21 ၸုမ်း တေပဵၼ်ၶေႃႈလဵဝ်သဵင်လဵဝ်ၵၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပေႃးမီးတၢင်းမုင်ႈမွင်း ။


ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႄႈ ၽူႈၸိူဝ်းဢၼ်ထုၵ်ႇလီၽိတ်ႈမွၵ်ႇႁွင်ႉပႃး ၼိုင်ႈၸုမ်းလႂ် 50 ႁူမ်ႈၵၼ်မီး 100 ၵေႃႉ ။ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸိူဝ်းဢၼ်ဢမ်ႇပႃးၼႂ်းပႃႊတီႊၵၢၼ်မိူင်းလႄႈ ၼႂ်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၊ တေႁွင်ႉဢဝ်မႃးၾၢႆႇ 50 ၵေႃႉ ။ သမ်ႉၽူႈၸိူဝ်းဢၼ်ထုၵ်ႇလီႁွင်ႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၽႂ်လၢႆလၢႆ ဢမ်ႇၼႄပႃးဝႆႉ ၊ ဢမ်ႇတူၵ်ႇၸိုဝ်ႈတူၵ်ႇသဵင် ၊ ဢမ်ႇၼႄတၼ်းႁဵင်းမၼ်းဝႆႉလႄႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉတေပဵၼ်ဢၼ်တပ်ႉသိုၵ်းလႆႈၸႂ်ႁိုဝ် ၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႆႈၸႂ်ႁိုဝ် ၼၼ်ႉၵေႃႈႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈလၢမ်းၸွမ်း ။


လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းတေပဵၼ်လွၵ်းႁႅင်းဢူၼ်ႈ တႃႇၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ၵူၺ်းလႄႈ တိူၵ်ႈတီႈဢုပ်ႇၵုမ်တူၵ်းလူင်းၵၼ်မႃး ၊ လႆႈၶေႃႈလႆႈၸႂ်ၵၼ်မႃးၵေႃႈ တႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းတေႁၢၼ်ႉၸႂ်ပဵင်းပေႃးၸႂ်ၸွမ်း ၊ တႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းတေယူႇၾၢႆႇလွၵ်းၶႅင်သေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၸွမ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပေႃးမီး ၊ ဢမ်ႇႁၼ်တၢင်းတေပဵၼ်လႆႈ ။


ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်တေၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈၼၼ်ႉ ၼင်ႇၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမုင်ႈမွင်းဝႃႈ တေပဵၼ်မႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊလ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉဢမ်ႇပေႃးႁၼ်တၢင်းမၼ်း ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်း တိုၵ်ႉပႆႇယွမ်းတူဝ်ဝႃႈ တေၽိုတ်ႉဢွၵ်ႇၼႂ်းၵၢၼ်မိူင်းသေယဝ်ႉ မိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းလၢႆလၢႆၼၼ်ႉ ၶဝ်ပႆႇမီးၼမ်ႉၸႂ်ဢၼ်ၼၼ်ႉ ။ ယူႇတီႈၽွင်းတႅၼ်း ၊ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၼူၵ်ႉယုင်းဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေပႆႇၸၢင်ႈႁူမ်ႇငုမ်းလႆႈၼိူဝ်တပ်ႉသိုၵ်း ၊ ပေႃးတင်းဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈပႆႇႁူမ်ႇငုမ်းလႆႈၼိူဝ်တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင် တႃႇၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတေမီးတိုဝ်ႉတၢင်း ၵေႃႇသၢင်ႈလႆႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႆႇပဵၼ်လႆႈ ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း (လၵ်းမိူင်း) 2008 ပၼ်ဝႆႉတီႈတပ်ႉသိုၵ်း ႁႂ်ႈလႆႈပေႉပုၼ်ႈတေႃႇၵူၼ်းမိူင်း ၊ ႁႂ်ႈလႆႈပေႉပုၼ်ႈတေႃႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈဝႆႉ ။ ၵႃႈႁဝ်းၶႃႈပႆႇမူၼ်ႉမႄးလႆႈ ပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း 2008 ၼႆႉတႄႉ ပႆႇၸၢင်ႈမုင်ႈမွင်း တႃႇတေၵေႃႇသၢင်ႈလႆႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၊ ပႆႇၸၢင်ႈမုင်ႈမွင်း တႃႇတေပိၼ်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈ 2008 ၊ ပႆႇၸၢင်ႈမုင်ႈမွင်း တႃႇၵူၼ်းမိူင်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတေလႆႈယူႇၵတ်းယဵၼ်ႁိၼ်ႉၼွၼ်း ၊ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈထတ်းသၢင်ၼင်ႇၼၼ် ။


ၸင်ႇဝႃႈ ပေႃးၵူၺ်းၸႂ်ယႂ်ႇၸႂ်ပိုင်ႈ တီႈ NCA ဢၼ်ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတဵင်းၸဵင်ႇ ၶိုင်ဝႆႉၼႆႉသေၵႂႃႇၼႃႈၵူၺ်းတႄႉၸိုင် ႁဝ်းၶႃႈပႆႇၸၢင်ႈမုင်ႈမွင်း ပိူဝ်ႈတႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းတေငမ်းယဵၼ် ၊ ႁဝ်းၶႃႈထတ်းသၢင်ၼင်ႇၼႆ ။    


သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ


တၢင်းႁၼ်ထိုင်လႄႈၶေႃႈၶႂ်ႈၸ်ႂ

Thursday, June 26, 2014 Posted by Pawnli

လွင်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵွပ်ႈသင်မၢၼ်ႈ“ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၵိုတ်းသိုၵ်း” ႁဵတ်းသင်မၢၼ်ႈတိုၵ့်သိုပ်ႇယိုဝ်းႁဝ်းလႄႈၺွပ်းႁဝ်းယူႇ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸႅတ်ႈၸၢင်ႇၸွင်ႇတေပဵၼ်လႆႈတေ့
ၽႅၼ်ၵၢၼ်မၢၼ်ႈ ႁူၵ်းပၢႆး


တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ
1.  လွင်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ
2.  ၵွပ်ႈသင်မၢၼ်ႈ“ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၵိုတ်းသိုၵ်း”
3.  ႁဵတ်းသင်မၢၼ်ႈတိုၵ့်သိုပ်ႇယိုဝ်းႁဝ်းလႄႈၺွပ်းႁဝ်းယူႇ
4.  မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸႅတ်ႈၸၢင်ႇၸွင်ႇတေပဵၼ်လႆႈတေ့
5.  ၽႅၼ်ၵၢၼ်မၢၼ်ႈ ႁူၵ်းပၢႆး

လွင်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ
ၶၢတ်ႈလၢမ်းဝႃႈတႃႇမၢၼ်ႈတေႇတိုၵ်းဝၼၼ့် ပေႃးတပ့်သိုၵ်းပွတ်းႁွင်ႇပႆႇဢွၼ်ႇႁႅင်း/ပႆႇလုၵွႆႁၢႆ/ပႆႇဝၢင်းၶိူင်ႈၸိုင် မီးဢေႇယူႇ “ၵွပ်ႈသင်?”
1.   ဝမီးႁႅင်းသိုၵ်း/ႁႅင်းငိုၼ်း/ႁႅင်းတင်းလင် “ဢၼ်ပဵၼ်ၶေႇ” လႄႈႁႅင်းသဵင်လဵဝ်ၵၼ်ၶႅင်။
2.   ပေႃးတိုၵ်းဝၸိုင်မၢၼ်ႈၶဝ်တေၸၢင်ႈလုသူမ်းၼမ်/ သမ့်မိူၼ်ၵၼ်တၢင်းထႅင်ႈႁႅင်းပၼ်ဝၢၼ်ႈႁႆးလႄႈ တၢင်ႇၸုမ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်းသေလုၵ့်လၢမ်းလူင်ၵွႃႇ
3.   မၢၼ်ႈဢမ်ႇၸၢင်ႈၸႂ်ႉႁႅင်းတၢင်းၼွၵ်ႈ “မိုၼ်ၼင်ႇၼေးဝႃႈၸုမ်းဝပဵၼ်ၵူၼ်းၵႃႉယႃႈ လူင်” သေယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ်မိူင်းဝၼ်းတူၵ်းတိုၵ်းဝ ၵွပ်ႈဝႃႈဝလႆႈၵေႈပၼ်ႁႃၶဝ် လီၶိုၼ်ႈမႃးယဝ့်၊ သင်ဝႃႈတေႁဵတ်းၸိူင့်ၼၼ်ၸိုင် ပေႃးဢဝ်ပိူင်ဝႃႈ ၵမ်ႇၽႃႇတေ
လႆႈမွပ်ႈပၼ်ၶေႇၸတ်းၵၢၼ်၊ တႃႇဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ ဢင်းၵိတ်း မိူင်းဝၼ်းတူၵ်း ယုၵ့်တပ့်ၶဝ်ၶိုၼ်ႈမႃးၸွႆႈမၢၼ်ႈၼၼ့်ၶေႇဢမ်ႇၸၢင်ႈယွမ်းလႆႈ    (ၵွပ်ႈဝႃႈၶၢႆ ၶီႈ ၼႃႈၶေ) ယႃႇဝႃႈၶေႇတေယွမ်း ႁၼ်မၢၼ်ႈသိူၵ်ႈသမ်ႇဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ ဢင်းၵိတ်း
မိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၶဝ်လီၶိုၼ်ႈဢိတ်းဢွၼ်ႇၵူၺ်းၵေႃႈ ၶေႇပေႃးၸ်ႂ ဢမ်ႇလီတေ့တေ့)
4.   ၸုတ်းဢွၼ်ႇတႆးပဵၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းလႄႈၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး၊ ၸုတ်းဢွၼ်ႇဝပဵၼ်ၵၢၼ်မိူင်းတင်း ပိုၼ်း ၵွပ်ႈၼၼ်မၢၼ်ႈတေလိူၵ်ႈႁႅမ်ၸုတ်းဢွၼ်ႇတႆးႁဝ်းလႄႈၸုတ်းဢွၼ်ႇဝ
5.   ဝ လႄႈတင်းတပ့်သိုၵ်းပွတ်းႁွင်ႇပဵၼ်ႁႅင်းတေႃႇၵၼ် ၵွပ်ႈၼၼ်မၢၼ်ႈတေတတ်းဝ သေတိုၵ်းၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉတႆးဢွၼ်တၢင်း၊ ပေႃးယဝ့်ၸင်ႇၸၢင်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ်တေႃႇဝ
6.  ပိုၼ်းတၢင်းလင်ၵဝ်ႇၵဝ်ႇဢၼ်မၢၼ်ႈသၢင်ႈဝႆ့ “မၢၼ်ႈလၢတ်ႈဢၢင်ႈဝႃႈတေႁဵတ်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸႅတ်ႈၸၢင်ႇတေႃႇႁဝ်း သမ့်ႁဵတ်းမိူင်းၵွၼ်းၶေႃတႃႇမၼ်းၵေႃႉလဵဝ်၊ လၢတ်ႈဝႃႈတေတိုၵ်းၶေႇၽိူၵ်ႇၸွႆႈႁဝ်းၼႆသေ ဢဝ်တပ့်သိုၵ်းၶဝ်ၶဝ်ႈမိူင်းတႆး
ထွၼ်တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ်၊ လၢတ်ႈဝႃႈတေတိုၵ်းပၵပသမ့်တိုၵ်းတႆး၊ လၢတ်ႈဝႃႈတေၽဵဝ်ႈမူၺ်ႈယႃႈၽိၼ်ႇ သမ့်ပိၼ်ႇၽဵဝ်ႈတႆးမူၺ့်ၸိူဝ်းၼႆ့ သွၼ်ႁဝ်းမႃးၼမ်ၼႃႇယဝ်ႈ၊ပေႃး မၢၼ်ႈလၢတ်ႈၵႆၵႆမၼ်းဢဝ်ၸမ်ၸမ် ပေႃးမၼ်းလၢတ်ႈၸမ်ၸမ်မၼ်းဢဝ်ၵႆၵႆပဵၼ်
ၸိူင့်ၼႆတႃႇသေ၊ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ပေႃးမၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈတေတိုၵ်းဝၼၼ့်မၼ်းပွင်ႇ ဝႃႈတေတိုၵ်းတႆးယဝ်ႈ။

ၵွပ်ႈသင်မၢၼ်ႈၸႂ်ႉ “ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၵိုတ်းသိုၵ်း”
ၽႅၼ်ၵၢၼ်တေၵိုတ်းသိုၵ်းတေႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းပတ်းပိုၼ့်လႄႈ ၵႅင်ႈပၼ်ၼႃႈလီတေႃႇ “ၼၢႆးယွမ်/လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵျွင်းၼ်ႂမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်း/ ပွႆႇပၼ်ၵူၼ်းတူၵ်းတၢမ်ႇၶွၵ်ႈတၢင်းၵၢၼ်မိူင်း/ သ့မ်ၵၢၼ်ဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇတေႃႇၵမ်ႇၽႃႇဝႃႈၶဝ်တေမေးပိူင်ပိုင်းမိူင်း2008/
တေပူၵ်းပွင်တီႇမူဝ်ႇၶ ရေႇၸီႇၸိူဝ်းၼႆ့ၼၼ့်ၶဝ်မီးတၢင်းယိူင်းဢၢၼ်း
1.   ၼင်ႇႁိုဝ်ၵမ်ႇၽႃႇတေပူတ်းၸိုဝ်ႈႁၢႆႉၶဝ်လႄႈ ၵၢၼ်ၶွမ့်သပိတ်ႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၶဝ်ဢွၵ်ႇ ပႅတ်ႈ (လွင်ႈၼႆ့မၢၼ်ႈလႆႈၵွႃႇယဝ့်)
2.   တႃႇလႆႈပဵၼ်ၸဝ်ႈတႃႇၼၸတ်း “SEA GAME” လႄႈလတ်ႈၼေ ၵမ်ႇၽႃႇဝႃႈ မိူင်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇသုၵ့်သၢၵ့်မိူၼ်ၼင်ႇၶၢဝ်ႇလိုဝ်း (လွင်ႈၼႆ့မၢၼ်ႈလႆႈၵွႃႇယဝ့်)
3.  တႃႇလႆႈပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈဢႃးသျႅၼ့် (မိူဝ်ႈလႆႈပဵၼ်ယဝ့် ၶဝ်တေသင်ႇဢႃးသျႅၼ့် မိူၼ်ၼင်ႇပီႈၼွင့်ထႆး)သေ မႃးၸွႆႈၶဝ်မဵပ်ႇၵူၼ်းလုၵ့်ၽိုၼ့်ဢၼ်ယူႇၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၸိူဝ်းၼႆ့ယဝ်ႈ/ ဢၼ်ၼႆ့မိူၼ်မၢၼ်ႈတတ်းၵူၼ်းလုၵ့်ၽိုၼ့်ယႃႇႁ်ႂၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇ
ၸုမ်းဢႃးသျႅၼ့်လႆႈငၢႆႈငၢႆႈၼၼ့်ယဝ့်(လွင်ႈၼႆ့မၢၼ်ႈလႆႈၵွႃႇယဝ့်)
4.   တႃႇႁူမ်ႈႁွမ်းပဵၼ်မိူင်း AEC (Asian Economic Community ၸုမ်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီးဢႃး သျႅၼ့် 11 မိူင်း) ၼႂ်းပီDecember 31, 2015 (ပေႃးမၢၼ်ႈၶဝ်ႈပဵၼ်ၸုမ်းယဝ့် ယိူင်းဢၢၼ်းၶဝ်တႃႇတတ်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵူၼ်းလုၵ့်ၽိုၼ့်သေ မိပ်ႇႁဝ်းယႃႇႁ်ႂတူင့်လႆႈၼၼ့်
ယဝ်ႈ)
6.  ဢဝ်ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၵိုတ်းသိုၵ်းၼေၼႃႈသေ ၸၼ်ႇၶၢဝ်းယၢမ်းႁၢင်ႈႁႅၼ်းသိုၵ်းၶဝ်ထႅင်ႈ တေႃႇထိုင်ၶဝ်ပေႃးၽွမ့်လီလီသေသိုပ်ႇၽဵဝ်ႈမူၺ့်ၵူၼ်းလုၵ့်ၽိုၼ့်ၶဝ်ၶိုၼ်း၊ မိူဝ်ႈလဵဝ် မၢၼ်ႈတိုၵ့ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ႁူၵ်းပၢႆးယူႇ၊ ၸမ်တေယဝ့်ယဝ်ႈ၊ ပေႃးၶဝ်တူဝ်ႈတၼ်း
ယဝ့်ၸိုင် သိုၵ်းလုၵ့်ၽိုၼ့်တင်းသဵင်ႈၵႃႈတေလႆႈၸႅၼ်ႇထႅဝ်ၵၼ်ဝၢင်းၶိူင်ႈပၼ်မၢၼ်ႈ ဢမ်ႇႁၢင့်။

ႁဵတ်းသင်မၢၼ်ႈတိုၵ့်သိုပ်ႇယိုဝ်းႁဝ်းလႄႈၺွပ်းႁဝ်းယူႇ
မိူင်းၼိုင်ႈလုၵ်ႈၼႆ့မီးဢႃႇၼႃႇ5 ဢၼ် ၶဝ်မီးၼႃႈတီႈတူင့်ၼိုင်ႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်း   
1.   ဢႃႇၼႃႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ
2.   ဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း
3.   ဢႃႇၼႃႇဢုပတေ
4.   ဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်း
5.   ဢႃႇၼႃႇၵူၼ်းမိူင်း
ၼႂ်း5 ဢၼ်ၸိူဝ်းၼႆ့တပ့်သိုၵ်းႁဝ်းဢမ်ႇပႂ်ႇမီးသေဢၼ် ဢမ်ႇပႂ်ႇထုၵ်ႇတွင်ႈသေဢၼ်လႄႈ ၶဝ်ၸင်ႇႁဵတ်းတီႈႁဝ်းယဝ်ႈ၊ မၢၼ်ႈမၵ်းမၼ်ႈႁဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်းသုၵ့်ယုင်ႈဢူၼ်ၵဝ်း/ၵေႃႇလွင်ႈ ဢမ်ႇၵတ်းယဵၼ်ၼႂ်းမိူင်း၊ သမ်ႈႁႂ်ႈၵမ်ႇၽႃႇႁၼ်ၸိူင့်ၼၼ်ၸွမ်းၶဝ်၊
မၢၼ်ႈဢမ်ႇပၼ်ႁႂ်ႈၵမ်ႇ ၽႃႇႁၼ်ဝႃႈၼႆ့ပဵၼ်ပၼ်ႁႃသွင်ၸိူဝ့်ၸၢတ်ႈလႄႈပဵၼ်ပၼ်ႁႃၸၢဝ်းၶိူဝ်း။
ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆ့ လုၵ်ႈၼွင့်တပေးသိုၵ်းလႄႈသင်ၵူၼ်းမိူင်းတင်းၼမ်ႇမီးၵႂၢမ်းထၢမ်ၼမ်တေ့ တေ့ ” ႁူဝ်ၼႃႈႁဝ်းပေႃးၵွႃႇၺႃးသမတတဵင်းၸဵင်ႇမႃးယဝ်ႈပေႃးလႆႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ယဝ်ႈ
ႁဵတ်းသင်တပ့်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်တိုၵ့်သိုပ်ႇယိုဝ်းႁဝ်း/တိၺွပ်းၵူၼ်းႁဝ်းၶိူဝ်းၶိူဝ်းယႂ်းယႂ်း၊” ၼႆ့ ပဵၼ်ၵွပ်ႈ ႁဝ်းဢမ်ႇမီးတၢင်းႁူႉဢမ်ႇပွင်ၸႂ်ၸွမ်းလွင်ႈဢႃႇၼႃႇ 5 ဢၼ်ၼၼ့်ယဝ်ႈ၊ ၼ်ႂမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆ့ သိုၵ်းမီးဢႃႇၼႃႇၼမ်သေလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ
ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈယႃႇဝႃႈၸုမ်းလုၵ့် ၽိုၼ့်လႃႈပဵၼ်ၸုမ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတဵင်းၸဵင်ႇၵေႃႈပေႃးသိုၵ်းႁၼ်ဝႃႈ မၼ်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၸိုင် ၶဝ်တိုၼ်းဢမ်ႇဝႆ့။

မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸႅတ်ႈၸၢင်ႇၸွင်ႇတေပဵၼ်လႆႈတေ့
မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸႅတ်ႈၸၢင်ႇၼၼ့် တႃႇမၢၼ်ႈတေ့ပဵၼ်ၵွႃႇယဝ့် ၶဝ်လႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ့်မၼ်းပဵၼ်မိူင်း ၵွၼ်းၶေႃႇမႃးလႆႈ67ပီမိူင်းယဝ်ႈ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၶဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇၶ်ႂတူၵ်ႇထိုင်မၼ်း၊တႃႇဢမ်ႇႁ်ႂပဵၼ် ၼၼ့်ၵေႃႈမၢၼ်ႈၶတ်းၸ်ႂယႃ့မႃးၵူႈဝၼ်း။
တီႈတေ့မၼ်းႁဝ်းလီပွင်ႇၸ်ႂၵၼ်တင်းၼၢၼ်းယဝ့်ဝႃႈမိူဝ်ႈမၢၼ်ႈဢမ်ႇပႂ်ႇလႆႈၵွၼ်းၶေႃႈၼၼ့် မၢၼ်ႈၸႂ့်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ပဵၼ်တီႈယဵပ်ႇ/ ပဵၼ်ၶေႃႈဢၢင်ႈတေႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း၊ မိူဝ်ႈၶဝ်လႆႈၵွၼ်းၶေႃ ယဝ့်တႃႇၶဝ်ၶႂ်ႈပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၶိုၼ်းၼၼ့် မၢၼ်ႈတိုၼ်းဢမ်ႇငိူဝ်ႈ၊
ပေႃးတႆးပဵၼ်မၢၼ်ႈတႆး ၵေႃႈတၵ်းတေဢမ်ႇထွႆလင်မႃးႁဵတ်းမိူၼ်ၵၼ်။
မၢၼ်ႈလွၵ်ႇလႅၼ်ႁဝ်းလၢတ်ႈလၢႆလၢႆၵူၺ်း၊ ဢၼ်တေ့မၼ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇမီးဝၼ်းပၼ်ႁဝ်းႁဵတ်း၊ ပေႃးမၢၼ်ႈႁဵတ်းၸိုင်---
(1)        မၢၼ်ႈတေလႆႈလူတ်းယွမ်းဢႃႇၼႃႇႁႃႈဢၼ်ဢၼ်ၶဝ်ယိပ်းဝႆ့
(2)        မၢၼ်ႈတေလႆႈတႅပ်းၼင်လိၼ်ၶဝ်လူတ်းလူင်း
(3)        မိူင်းႁိမ်းႁွမ်းဢၼ်လွမ့်ႁွပ်ႈၶဝ်ဝႆ့ဢမ်ႇၸႂ်ႉပီႈၼွင့်ၶဝ်ၼႆမၢၼ်ႈႁူႉတူဝ်တႃႇသေ
(4)        ၶူဝ်းၶွင်သၽႃႇဝတႂ်ႈလိၼ်ၼိူဝ်လိၼ်ၼႂ်းၼမ့်ဢမ်ႇပဵင်းပေႃးလဵင့်ၵူၼ်းၶဝ်ၶိုၼ်း
(5)        မိူဝ်ႈၸၼ့်ပဵင်းၵၼ်ယဝ့်မၢၼ်ႈႁူႉတူဝ်ဝႃႈ တေဢမ်ႇမီးၽႂ်သူၼ်ၸႂ်မၼ်း/ၵူဝ်ၵိၼ် မၼ်း/ၸၢင်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇမၼ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ

ၸိၵ်းၸွမ်သုင်သုတ်းသိုၵ်းၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း/ ၸွမ်သိုၵ်းၸဝ်ႈပၢင်ႇၾႃႉ/ ၶုၼ်ထုၼ်းဢူး/ၸၢႆး ဢၢႆႈပဝ်းၶဝ်ဢွၵ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈတေတေႃႇသူႈ ၵွႃႇတေႃႇထိုင်လႆႈမိူင်းႁူမ်ႈၸႅတ်ႈၸၢင်ႇၼႆၼၼ့် ပဵၼ်လွင်ႈၶႆႈၶူဝ်မၢၼ်ႈတေ့တေ့၊ တႆးတေဢဝ်ၼင်လိၼ်တီႈလႂ်ၵွႃႇႁူမ်ႈပဵၼ်
(လိၼ်ပွတ်းႁွင်ပဵၼ်ၶွင် ၵူဝ်းၵၢင့်တဢၢင်း/ ပွတ်းၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇပဵၼ်ၶွင်ဝ ဢႃးၶႃႇ/ပွတ်း ၸၢၼ်းပဵၼ်ၶွင်လႃးႁူႇပဢူဝ်းထၼု ပွတ်းတူၵ်းပဵၼ်ၶင်ပလွင်ႈ)ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆ့ၵွႃႇယဝ့်။
မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းတေ့ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵမ့်ၼမ်ယွမ်းႁပ့်တႆးပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈၶဝ်ယူႇ၊ ဝၢႆးသေမၢၼ်ႈၸႅၵ်ႈဢမ်းၼၢတ်ႈၸႅၵ်ႈတီႈယူႇ ပၼ်ၶဝ်ယဝ့်လႆႈႁၼ်ၶဝ်သၢၼ်ၶတ်းတႆးမႃး၊ ၵၢၼ်ယွမ်းႁပ်ႉတႆး ၵေႃႈဢေႇမႃးတိၵ်းတိၵ်း၊
ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတီႈလေႃႇၶီးလႃႇမိူင်းယၢင်းပီ2003 ၼၼ့် ႁူဝ်ၼႃႈၶိူဝ်းလႃးႁူႇဢူးၵျေႃႇဢေး/ပလွင်ႈမၢႆဢၢႆ့ၾူင်းလႄႈ ပဢူဝ်းၶုၼ်ထီးဢွၵ်ႈလုၵ်ႈသၢၼ် ၶတ်းဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇၸၢင်ႈယူႇႁူမ်ႈၸွမ်းတႆး လႆႈ ပေႃးဢဝ် 8 ၸိုင်ႈမိူင်းဝႃႈ တေႃႇၼႃႈၸဝ်ႈ ႁၢၼ် ၸဝ်ႈၸၢင့်
ဢၢႆႈမၢၼ်ႈၵျႃၼု ၸဝ်ႈပွင်ၶိူဝ်းၵမ်းလဵဝ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈပၢင်ၵုမ်ၵိုတ်းၵွႃႇၵမ်းၼိုင်ႈ ထိုင်ၶၼ့်ႁူဝ်ႈပၢင်ၵုမ်လႆႈဢွၵ်ႇၼေ့ၼမ်း ႁႂ်ႈႁဝ်းၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းၼင်လိၼ်တႆးဢုပ်ႇၵၼ်ၶိုၼ်း၊ ပေႃးပဵၼ်ၸိူင့်ၼႆၼင်လိၼ်တႆးၸမ်ႁၢႆသဵင်ႈယဝ်ႈ တေဢဝ်တီႈလ်ႂမႃးႁဵတ်း/မၼ်းပဵၼ်ဝႆ့ငဝ်း
လၢႆး (ပမႃႇတၵျႅတ့်သျၢၼ်းတမၢတ့်) သေၸွင်ႇမၢၼ်ႈတေ ၽွမ့်ႁဝ်း? ၵွပ်ႈၼၼ်ထုၵ်ႇလီဝူၼ့်
မိူဝ်ႈမၢၼ်ႈယႃႉပႅတ်ႈယဝ်ႈ ႁဝ်းသမ့်ထၢင်ႇယႂ်ႇႁဵတ်းသင် မုင်ႈမွင်းမၼ်းႁဵတ်းသင်။

ၽႅၼ်ၵၢၼ်မၢၼ်ႈႁူၵ်းပၢႆး
မၢၼ်ႈၸႂ်ႉၽႅၼ်ၵၢၼ်လူင် 6 ပၢႆးသေတေႃႇသူႈႁဝ်းလႄႈသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း
1.   ပၢႆးၵၢၼ်သိုၵ်း (သၢင်ႈၵူၼ်းၶိူဝ်းဢွၼ်ႇပဵၼ်သိုၵ်းသေ မႃးၶတ်းၶႃတႆးယႃႇႁ်ႂမီးႁႅင်းတိုၵ်းၶဝ်)
2.   ပၢႆးၵၢၼ်မိူင်း (မၢၼ်ႈယိပ်းၵွၼ်းၶေႃဝႆ့သေသမ့်လၢတ်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်တေႃႇႁဝ်းလႄႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း)
3.   ပၢႆးၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ (ၸႂ်ႉၶၢဝ်ႇႁၢႆႉတေႃႇႁဝ်း/ သမ့်ၸ်ႂ.ၶၢဝ်ႇလီၽၢင်းတေႃႇၵမ်ႇၽႃႇ)
4.   ပၢႆးၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး (ပၼ်ၶေႇၽင်ႇတိုၼ်းမၢႆၼိုင်ႈ/ သမ့်ပၼ်ထႆးပဵၼ်မၢႆသွင်/သမ့်ပၼ်ၵူၼ်းဝၼ်းတူၵ်း
လူင်းတိုၼ်းၸွမ်းပၢင်ႇလၢႆၶဝ်သေ သမ့်ၵုမ်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၼႂ်းမိူင်းဝႆ့ၼႅၼ်ႈၼႅၼ်ႈ)
5.   ပၢႆးၵၢၼ်ထုတ့် (Diplomatic Front)(ၸ်ႂ.ပၢႆးၵၢၼ်ထုတ့်တေႃၵမ်ႇၽႃႇသေမိပ်ႇႁဝ်း)
6.   ပၢႆးၵၢၼ်ပႃႇလီႇမၢၼ်ႇ (ႁ်ႂႁဝ်းၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈ/ႁ်ႂႁဝ်းၵွႃႇမေးဢုပတေႇ/ ႁ်ႂႁဝ်းလၢတ်ႈၵၢၼ်မိူင်းၼ်ႂပႃႇလီမၢၼ်ႇၵူၺ်း/ ဢမ်ႇၶႂ်းႁႂ်းႁဝ်းလၢတ်ႈတၢင်းၼွၵ်ႈ)                  
တႆးႁဝ်းသမ့်မီးဢဝ်သွင်ပၢႆး (ပၢႆးသိုၵ်းလႄႈပၢႆးမိူင်း)ၵူၺ်း။           

ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းမၢၼ်ႈတိုၵ့်သိုပ်ႇတိုၵ်း၊ တဵၵ်းတဵင်ၵူၼ်းမိူင်း

လွင်ႈၶၢဝ်ႇငၢဝ်းပွႆးတိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတၢႆဝၢတ်ႇၸဵပ်းၼမ်/ ၶၢဝ်ႇတဵၵ်းတဵင်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးၸိူဝ်း ၼၼ့်လူဝ်ႇ ဢွၵ်ႇႁႂ်ႈၵမ်ႇၽႃႇတူၵ်းတိုၼ်ႇၼမ်ၼမ်၊ ယႃႇၵူဝ်ဝႃႈမၢၼ်ႈၸၢင်ႈၸ်ႂလမ်သေ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းသိုၵ်းလူင်တေႃႇ ႁဝ်း၊တီႈတေ့မၼ်းဢမ်ႇဝၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႈဝၼ်းၼိုင်ႈမိူဝ်ႈ
ၶဝ်ႁၼ်ဝႃႈၶဝ်ၽွမ့်တိုၵ်းၶဝ်ၵေႃႈတိုၼ်းတေ တိုၵ်းႁဝ်းဢမ်ႇႁၢင့်။
ယႃႇၶဝ်ႈၸႂ်ဝႃႈၵမ်ႇၽႃႇတေသေ့ၼေးႁဝ်း၊ ၼႆ့ပဵၼ်ၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶေႁေႉတူဝ်ၼႂ်းၼင်လိၼ်ပိုၼ့်တီႈႁဝ်း ၵူၺ်း၊ ႁဝ်းဢမ်ႇလႆႈၵွႃႇယိုဝ်းၶဝ်ဢွၼ်တၢင်း၊ ဢမ်ႇလႆႈၵႂႃႇလိုပ်ႈလမ်းတိုၵ်းၼႂ်း ၼင်လိၼ်ၶဝ်၊
ၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶေတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ၼၼ့်ၵူႈၵေႃႈမီးသူၼ်ႇတဵမ်တူဝ်ႁင်းၽႂ်မၼ်းယဝ်၊ၼႆ့ပဵၼ်တိုဝ့်တၢင်းလီ ပဵၼ်ၽွၼ်းလီတႃႇႁဝ်းလၢတ်ႈၼေၵမ်ႇၽႃႇဝႃႈ-
1.    ႁဝ်းၵိုတ်းသိုၵ်းယဝ့်ၶဝ်ဢမ်ႇယွမ်းၵိုတ်း
2.    ႁဝ်းၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းလွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၶဝ်သမ့်ယႃႉၵဝ်းလွင်ႈၵတ်းယဵၼ်
3.    ႁဝ်းၶတ်းထိင်းသိမ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸႅတ်ႈၸၢင်ႇၶဝ်သမ့်ၶတ်းၸႂ်ယႃႉ
4.    ႁဝ်းၽွမ့်ဢုပ်ႇၵၢၼ်မိူင်းၵူႈမိူဝ်ႈ ၶဝ်သမ့်ႁဵတ်းၵႅင်ႈဢမ်ႇတူဝ်ႈတၼ်းသေၸၼ်ၶၢဝ်း ယၢမ်းတိၵ်းတိၵ်း
ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆ့လူဝ်ႇတၢင်ႇၼေၵမ်ၽႃႇႁႂ်ႈႁပ့်ႁူႉဝႆ့ ၸုမ်းဢၼ်ၽႃၵၢင်ဝၢင်းၶိုင်ႈ ၸုမ်းဢၼ်ၶႂ်ႈႁႂ်ႈ ၵမ်ၽႃႇၵတ်းယဵၼ်ၸုမ်း ဢၼ်ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇသုမ်း ၼမ့်တွၼ်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ့် ပိူၼ်ႈပႂ်ႉတူၺ်းယူႇ၊ ၵွပ်ႈၼၼ်လွင်ႈမၢၼ်ႈၵမ်းၵမ်းတိုၵ်းႁဝ်း
လွင်ႈမၢၼ်ႈတၢႆဝၢတ်ႇၸဵပ်းၼမ် လွင်ႈမၢၼ်ႈတဵၵ်းတဵင်ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၼႆ့ ပဵၼ်ၶၢဝ်ဢၼ်ႁၢႆႉတေႃႇမၢၼ်ႈလီတႃႇႁဝ်းၼၼ့်ယဝ်ႈ။
ႁဵတ်းသင်ၵေႃႈၵူဝ်ႇမၢ ၼ်ႈဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ၊ ၵူဝ်မၢၼ်ႈဢမ်ႇႁၼ်လီ၊ၵူဝ်မၢၼ်ႈဢမ်ႇၵမ့်ထဵမ်၊ၵူဝ် မၢၼ်ႈဝႃႈႁဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်းလိူင်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆ့ ၊ ပေႃးႁဝ်းမၵ်းမၼ်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇဝႃႈႁဝ်းပဵၼ် ၸိူဝ့် ၸၢတ်ႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈတီႈ မီးၼင်ႇလိၼ်ႁင်းႁဝ်းသေယူႇႁူမ်ႈၸွမ်းၶဝ်ၸိုင်
ၶေႃႈၵႂၢမ်းၸိူဝ်း ၼႆ့လူဝ်ႇၶၢမ်ႈပႅတ်ႈ၊ ဢၼ်မၢၼ်ႈတေယွမ်းႁပ့်ႁဝ်းၼၼ့်မီး ------
1. ၶႃႁဝ်းသုပ်းသႂ်ႇၽႃႈတူင်ႇမၢၼ်ႈ
2.သူပ်းႁဝ်းလၢတ်ႈဝႃႈ(ႁွၵ့်ၷႄ့/မၢၼ်ႇပႃႇတႄႇ)
3.ၼိူဝ်ႁူဝ်ႁဝ်းသမ့်သုပ်းဝႆ့မၢၵ်ႇႁူဝ်မႃ မိူၼ်ၸိူင့် ၼင်ႇ တွၵ်ႇတႃႇၸၢႆးမွၵ်ႇၶမ်းႁဵတ်းယူႇ ၵူႈဝၼ်းၼၼ့်ၷူၺ်းၶဝ်ၸင်ႇၵွႆႈယွမ်းႁပ့်ႁဝ်း။
ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင်ႈတႆးပႃးၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႆ့-“မၢၼ်ႈလီၼႆ့မီးသွင်ၵေႃႉၵူၺ်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ---
1.    မၢၼ်ႈတီႈဢၼ်ၵျၢင့်ၵမ်တြႃးသေတူၵ်းပဵၼ်ဢရႁၼ်ႇတႃ
2.    မၢၼ်ႈယွင်ႇ
လိူဝ်သေၼၼ့်ပဵၼ်မၢၼ်ႈလီဢမ်ႇမီး/မၢၼ်ႈမီးဢမ်ႇလီ/မၢၼ်ႈလီတိုၼ်းဢမ်ႇမီးမူတ်းမူတ်းယဝ်ႈ။

ၸၢႆးၸၢႆးတူၼ်ႈႁုင်း


သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ


လိူဝ်သေၶတ်းၸႂ် ဢမ်ႇမီးသင်

Tuesday, February 12, 2013 Posted by ပၢင်လူင်

(ဝၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 66 ပီ)
မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉတေႉ တေႃႈလဵဝ် ပႆႇႁူမ်ႈတုမ်ၵၼ်တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈလူး၊ မၼ်းပဵၼ်ဢၼ်ပွမ်မၼ်းၵူၺ်းလႃႇ။ ႁဝ်းၶႃႈ ၶႂ်ႈပဵၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸႅတ်ႈၸႅတ်ႈၸၢင်ႇၸၢင်ႇ၊ လွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်၊ လွင်ႈသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ႁႂ်ႈမီးလီငၢမ်းၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူင်းတႆးၵေႃႈႁႂ်ႈ လႆႈၶွင်မိူင်းတႆး တၢင်ႇၸေႊမိူင်းၵေႃႈတေႃႈၼင်ႇၼၼ်။ ပိူင်လူင်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလူဝ်ႇလႆႈ self determination ၊ ၼင်ႇႁိုဝ် တေလႆႈၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈထုၵ်ႇၶတ်းၸႂ်ၵၼ်ယူႇ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ်ပႆႇပဵၼ် ဢမ်ႇႁိုင်ဢမ်ႇၼၢၼ်း ႁူႉတေပဵၼ်မႃးယူႇ ႁဝ်းယုမ်ႇယမ် ၸိူင်ႉၼႆ။ ပေႃးပဵၼ်လႆႈၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးတင်းမူတ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်းမူတ်း ႁႂ်ႈၸွႆႈၵၼ်ႁၢပ်ႇၵၢၼ် တႃႇလႆႈလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း။ လူဝ်ႇၶတ်းၸႂ်ၵၼ်ၵူႈၵေႃႉ၊ လူဝ်ႇၶတ်း ၸႂ်တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးဢမ်ႇၶတ်းၸႂ် ဢီႈသင်ၵေႃႈယဝ်ႉ ယူႇလၢႆလၢႆတိုၼ်းဢမ်ႇၽႅဝ်မႃးၼႂ်းမိုဝ်းလႆႈငၢႆႈငၢႆႈ။ ပေႃးဝႃႈၶႂ်ႈလႆႈလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်တႄႉ လိူဝ်သေၶတ်းၸႂ် ဢမ်ႇမီးသင်။
ၸၢႆးၼုတ်း


သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ


SSA လွႆတႆးလႅင်းၵိုတ်းသိုၵ်း မၢၼ်ႈ-တႆးၽႂ်လႆႈ? ၽႂ်သုမ်း?

Monday, May 07, 2012 Posted by YL

ပဵၼ်ၶၢဝ်ႇယႂ်ႇလိုဝ်းလင်ၸိုင်ႈတႆးၼႂ်းပီ 2011 ၶၢဝ်ႇၼိုင်ႈ လွင်ႈၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA ႁူပ်ႉဢုပ်ႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းသိုၵ်းၵၼ်မိူဝ်ႈ 2/12/2011 တီႈဝဵင်းတူၼ်းတီး ၸိုင်ႈတႆး။
rcss-mm-ceasefired-2
RCSS-SSA ႁူပ်ႉဢုပ်ႇလွင်ႈငမ်းယဵၼ်တင်းမၢၼ်ႈမိူဝ်ႈ 19/11/11

ပီ 2011 ၸိုင်ႈတႆးမီးၶၢဝ်ႇယႂ်ႇၶိုၵ်ႉၶၢႆးလၢႆလွင်ႈ၊ ဝၼ်းထိ 13/03/2011 သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႇပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်းတေႃႇၸုမ်းသိုၵ်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ SSPP/SSA ဢၼ်ၵိုတ်းသိုၵ်းတေႃႇၵၼ်မႃး 20 ပီပၢႆ၊ 24/03/2011 ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆတႃႈလိူဝ်ႇ-မိူင်းလဵၼ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၵူၼ်း/ႁိူၼ်းယေးလုၵွႆၼမ်၊ 15/09/2011 ၸဝ်ႈသႅင်ၸိုၼ်ႈ (သၶႁ) ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸွႆႈလၢႆမူႇလၢႆၸုမ်းလုသဵင်ႈမုၼ် ၊ 12/10/12 ၸဝ်ႈသိူဝ်ထႅၼ်ႈ ၵေႃႉထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတိၺွပ်းပၼ်တၢမ်ၶွၵ်ႈ 106 ပီ ထုၵ်ႇပွႆႇတူဝ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။
ဝၢႆးဝၼ်းထိ 19/11/2011 (ဝၼ်း RCSS/SSA တင်းမၢၼ်ႈတႄႇႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်) မႃးထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ၵႂႃႇလႂ်ႁူပ်ႉႁၼ်ၽႂ်ၵေႃႈ တူၵ်ႇၶိူဝ်းလွင်ႈလွႆတႆးလႅင်းၵိုတ်းသိုၵ်း၊ မၢင်ၸိူဝ်းႁၼ်လီ၊ မၢင်ၸိူဝ်းဢမ်ႇႁၼ်လီ၊ ၸိူဝ်းႁၼ်လီၵမ်ႉထႅမ်လၢတ်ႈဝႃႈ တိုၵ်းမႃးႁိုင်ဢမ်ႇထိုင်ယိူင်းမၢႆ ၵိုတ်းသိုၵ်းသေဢုပ်ႇၵၼ်ယူဝ်ၶေးၸၢင်ႈၵတ်းယဵၼ်မႃး.. မၢင်ၸဝ်ႈမၢင်ၵေႃႉၵေႃႈဝႃႈ ပိၼ်ႇလၢႆးတိုၵ်းမႂ်ႇ မၢင်ၽဝ်ႇၸၢင်ႈလီၸၢင်ႈဢွင်ႇ မိူၼ်ပုတ်ႉထၸဝ်ႈ သွၵ်ႈႁႃတြႃး ၸႂ်ႉလၢႆႈဢမ်ႇၵိၼ်ၶဝ်ႈ (သုင်းသွမ်း) တိုဝ်းၵမ်ဢမ်ႇထိုင်တီႈလႆႈ ပိၼ်ႇလၢႆႈလၢႆးၶိုၼ်းသုင်းသွမ်း တိုဝ်းၵမ်သဵၼ်ႈတၢင်းသၢႆၵၢင်ၵေႃႈဢွင်ႇမႃး၊ လွင်ႈၼႆႉၵေႃႈ ယူဝ်ၶေးၸၢင်ႈပဵၼ်ၼၼ်ႁိုဝ်? ဝႃႈၼႆ။

ၸိူဝ်းဢမ်ႇႁၼ်လီသမ်ႉဢွၼ်ၵၼ်ပွင်ႉၼႄးဝႃႈ …တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးၵွႆၽီယဝ်ႉ… ယွတ်းသိုၵ်းႁၵ်းလင်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ… ယွတ်ႈသိုၵ်းႁဵတ်းပုၼ်ႈသုၼ်ႇတူဝ် မၢၵ်ႈမီးလီပဵၼ်ယဝ်ႉပၢႆႈၸူးမၢၼ်ႈဢမ်ႇပိူင်ႈၶုၼ်သႃႇ…။ မၢင်ၸိူဝ်းတႅမ်ႈလိၵ်ႈသူင်ႇၼႂ်း ဢီးမေႊလ် (Email) ပွင်ႉၼႄၵၼ်ဝႃႈ ..ၵႃႈပူၼ်ႉမႃးၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းယၢမ်ႈလၢတ်ႈဢမ်ႇမီးဝၼ်းတေၵူမ်ႈႁူဝ်ၸူးမၢၼ်ႈ၊ ဝၼ်းၼႆႉသမ်ႉ ယိပ်းမိုဝ်းမၢၼ်ႈ ယွၵ်ႇၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း ယွတ်ႈသိုၵ်းၵေႃႈပဵၼ် (ယွၵ်းသုတ်း) ၵူၺ်းလူး ဝႃႈၼႆၵေႃႈမီး။

တႄႇ1947 မႃး ဝၢႆးထုၵ်ႇမၢၼ်ႈပႅတ်ႉလႅၼ်ႁၵ်းလင်ပိၼ်ႈပႅတ်ႈၶေႃႈလႆႈၸႂ်ပၢင်လူင်၊ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးၵမ်ႈၼမ်တိုၼ်း မီးၸႂ်ပႅင်းၸင်းဢမ်ႇတွၼ်ႉယုမ်ႇမၢၼ်ႈ၊ ၵွပ်ႈႁၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတဵၵ်းတဵင်ပေႉၵိၼ်လူလၢႆၵူၼ်းမိူင်းၸိုင်ႈတႆးလႆႈလိူတ်ႇမႆႈလုတၢႆ မႃးၼမ်၊ ၽႂ်ၵေႃႈပေႃးဢုပ်ႇမၢၼ်ႈ၊ ႁဵတ်းၵေႃႉမၢၼ်ႈ၊ လၢတ်ႈၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ၊ ၼုင်ႈၽႃႈတူင်ႇ၊ တိုၼ်းဢမ်ႇလွတ်ႈၵၢင်းလႆႈလွင်ႈ ထုၵ်ႇသႄႉၼႄးဢမ်ႇပိူင်ႈၵၼ်တင်း ၸုမ်းလွႆတႆးလႅင်း (ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း) ပဵၼ်ယူႇယၢမ်းလဵဝ်။

မိူဝ်ႈၵၢင်ပီ 1995 ၸဝ်ႈၵၢၼ်းယွတ်ႈ ဢွၼ်ႁႅင်းသိုၵ်းလၢႆႁဵင်ၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇတပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး MTA ၶုၼ်သႃႇ၊ ၽွင်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇၵူၼ်းသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းႁၼ်လီယုၵ်ႉယွင်ႈၶုၼ်သႃႇ သႄႉၼႄးပွင်ႉလႃႇဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းႁၵ်းလင်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ (ၽွင်းၼၼ်ႉၸဝ်ႈၵၢၼ်းယွတ်ႈၵိုတ်းသိုၵ်းၵူၺ်းဢမ်ႇလႆႈဝၢင်းၶိူင်ႈ) ၊ ၽိူဝ်ႇထိုင်ၶုၼ်သႃႇဢွၼ်တပ်ႉသိုၵ်း MTA ဝၢင်းၶိူင်ႈ ပၼ်မၢၼ်ႈၼႂ်းၸဝ်ႉပီ 1996 ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းယၢမ်ႈၵမ်ႉထႅမ်ၶုၼ်သႃႇဢွၼ်ၵၼ်ၶိုၼ်းၼႄးပွင်ႉလႃႇလႄႈပိၼ်ႇဝၢႆႇၶိုၼ်း ၵႂႃႇႁၼ်လီၸဝ်ႈၵၢၼ်းယွတ်ႈ၊ ၸိူဝ်းၼႆႉမၼ်းပဵၼ်လွင်ႈဢမ်ႇမၼ်ႈၵိုမ်းၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတႆး၊ မၢင်ပွၵ်ႈထၢင်ႇလီ
သမ်ႉၶိုၼ်းပဵၼ်ႁၢႆႉ၊ မၢင်ပွၵ်ႈထၢင်ႇႁၢႆႉသမ်ႉၶိုၼ်းပဵၼ်လွင်ႈလီမီးတင်းၼမ်။

လွင်ႈလွႆတႆးလႅင်း (ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း) ႁဵတ်းၵႂႃႇပဵၼ်ၵႂႃႇၼႆႉပႆႇၸၢင်ႈတႅပ်းတတ်းလႆႈၵမ်းလဵဝ်၊ တေဝႃႈလီယဝ်ႉၸႂ်ႈယဝ်ႉၼႆ ၵေႃႈပႆႇၸၢင်ႈဝႃႈ၊ တေဝႃႈဢမ်ႇလီဢမ်ႇၸႂ်ႈလၢႆးလႄႈတေသႄႉၼႄးၼႆၵေႃႈပႆႇသၢင်ႇထုၵ်ႇ၊ ၵွပ်ႈပႆႇႁၼ်ၼမ်ႉႁၼ်တူဝ်၊ လွင်ႈၼိုင်ႈဢွၼ်ၼႃႈတေႁူပ်ႉဢုပ်ႇမၢၼ်ႈ (ၸုမ်းလွႆတႆးလႅင်း - ယွတ်ႈသိုၵ်း) လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇသပ်းလႅင်းၼႄလွင်ႈတၢင်းလႄႈ ယွၼ်းတၢင်းႁၼ်ထိုင်ၵူၼ်းမိူင်း၊ ပွင်ႇလႅင်းထိုင်ၵေႃႉသိုၵ်းၵေႃႉႁၢၼ်၊ ၶဝ်ဢမ်ႇလႃႈလီႈႁဵတ်းမိူၼ်ၶုၼ်သႃႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။

လိူဝ်ၼၼ်ႉတႄႇၸဵမ်တင်ႈပဵၼ်တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSA မႃး ယၢမ်ႈငိၼ်းၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းလၢတ်ႈတႃႇသေႇဝႃႈ တႃႇၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ ယိၼ်းလီတႃႇႁူပ်ႉဢုပ်ႇမၢၼ်ႈၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇ တွၼ်ႉယွမ်းတႃႇတေဢုပ်ႇ၊  လၢတ်ႈဝႃႈၸုမ်းယွတ်ႈသိုၵ်းပဵၼ်ၵူၼ်းၶုၼ်သႃႇ၊ ၶုၼ်သႃႇဝၢင်းၶိူင်ႈယဝ်ႉယွတ်ႈသိုၵ်းၵေႃႈ တိုၼ်းလူဝ်ႇလႆႈဝၢင်းၶိူင်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်း။
yardsuek-2
ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းပၼ်သၽေႃးတြႃးၵူၼ်းသိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၵၢင်မိူဝ်ႈပီ 1997

ၽႂ် (တေ) လႆႈ? ၽႂ် (တေ) သုမ်း? … ပေႃးထတ်းသၢင်တူၺ်းၸွမ်းလွင်ႈ SSA လွႆတႆးလႅင်း (ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း) ၵိုတ်းသိုၵ်းၼႆႉ ပႆႇၸၢင်ႈၵိုင်ႉၵၢင်ႉလၢတ်ႈလႆႈဝႃႈ တူၵ်းသုမ်းၵွႆၽီ၊ ၵွပ်ႈတိုၵ်ႉပဵၼ်ၵၢၼ်ၵိုတ်းသိုၵ်းလၢႆလၢႆပႆႇဝၢင်းၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇပၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈမိူၼ်ၶုၼ်သႃႇ၊ ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢၼ်မီးၵေႃႈတိုၵ်ႉမီးမိူၼ်ၵဝ်ႇ၊ ၼႃႈလိၼ်ဢၼ်တူင်ႉၼိုင်ၵေႃႈတိုၵ်ႉမိူၼ်ၵဝ်ႇ၊ မၢၼ်ႈဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းလွၵ်းပိူင်ၶေႃႈလႆႈၸႂ် ၵေႃႈၶိုၼ်းသိုပ်ႇတိုၵ်းၵေႃႈလႆႈ (သင်ယင်းမီးၸႂ်ၶႂ်ႈၶိုၼ်းတိုၵ်း)။

ဢၼ်လီပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈတႄႉ ဝၢႆးၵိုတ်းသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်းၸၢင်ႈယူႇသႃႇႁဵတ်းႁႃၵိၼ်ငၢႆႈၶႅၼ်းမႃး၊ လွင်ႈတဵၵ်းတဵင်ၵဵပ်း ၶၢၼ်းၶျေႃးၸၢင်ႈလူတ်းယွမ်း၊ ၵူၼ်းသိုၵ်းဢမ်ႇလႆႈလိူတ်ႈတူၵ်းယၢင်ဢွၵ်ႇ၊ ဢမ်ႇလုသုမ်းၵူၼ်း၊ တေဢမ်ႇလႆႈလူႇၼိူဝ်ႉလိူတ်ႈ
တႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းမိူၼ်ၼင်ႇၵႆႉယၢမ်ႈဝႃႈယၢမ်ႈငိၼ်းၼၼ်ႉထႅင်ႈ။

ၵူၺ်းၵႃႈထၢမ်ဝႃႈဢၼ်ၵိုတ်ႈသိုၵ်းၵၼ်ၼႆႉ (တႆး-မၢၼ်ႈ) ၽႂ်လႆႈၽႂ်သုမ်း? ၊ တွပ်ႈဝႃႈ မၼ်းလႆႈၼင်ႇၵၼ် ၽႂ်လႆႈၼမ် သေၽႂ်ၼႆၼၼ်ႉၵူၺ်း၊ တႃႇတႆးတႄႉပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈလႆႈမိူၼ်ၼင်ႇလၢတ်ႈမႃးပႃႈၼိူဝ်၊ ၵူၼ်းမိူင်းၸၢင်ႈယူႇသႃႇ၊ ၵူၼ်းသိုၵ်းဢမ်ႇလုတၢႆ၊ ၸၢင်ႈလႆႈၼႃႈလိၼ်ပူၵ်းပွင် (သင်မၢၼ်ႈပၼ်ၼင်ႇဢၼ်တုၵ်းယွၼ်း) ၊ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉလႆႈ တၢင်းမုင်ႈမွင်းတႃႇမီးတိုဝ်ႉတၢင်းၵႄႈၶႆပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။

မၢၼ်ႈသမ်ႉလႆႈသင်? သွၼ်ႇၼပ်ႉတူၺ်းလႅပ်ႈလႆႈၼမ်ႉတွၼ်းၼမ်လိူဝ်ယူႇ၊ ၼွၵ်ႈလိူဝ်သိုၵ်းၶဝ်ၵေႃႈတေဢမ်ႇလုတၢႆ၊ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၵတ်းယဵၼ်ယဝ်ႉ၊ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆမိူင်းတေႃႇမိူင်းတႃႇၶဝ်ၵေႃႈၸၢင်ႈလီ၊ လွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၼွၵ်ႈမိူင်းၵေႃႈၸၢင်ႈပဵၼ်တီႈ ယွမ်းႁပ်ႉၼမ်မႃး။

ပိူင်လူင်မိူဝ်ႈၽွင်းသွင်ၾၢႆႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းသိုၵ်းၵၼ်တီႈတွင်ႇၵျီး (တူၼ်ႈတီး) 2/12/2011 ၼၼ်ႉ မႅၼ်ႈၽွင်း ၼၢင်းႁိလ်လႃႊရီႊ ၶလိၼ်ႊတၼ်ႊ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႇမိူင်းဢမေႊရိၶိူဝ်ႊဢႅဝ်ႇၸႂ်းမီးယူႇတႃႈၵုင်ႈ၊ ၼမ်ၵေႇႁူႉမၢၼ်ႈ တိုၼ်းဝၵ်ႉဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်းၼႆႉဢုပ်ႇသႂ်ႇၼမ်ႉၽိုင်ႈၼမ်ႉဢွႆႈၶႆႈၼႄဢဝ်ၼႃႈဢဝ်တႃလွင်ႈဝႃႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈမီး တၢင်းၶတ်းၸႂ်သၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်း၊ တိုတ်ႉႁူၺ်းၸၼ်ဢဝ်လႆႈၸုမ်းသိုၵ်းတႆး SSA (လွႆတႆးလႅင်း)
 ဢၼ်လၢႆၾၢႆႇယၢမ်ႈဝႃႈပဵၼ်ၸုမ်းသိုၵ်းတိုၵ်းမၢၼ်ႈၵႅၼ်ႇၶႅင်သုတ်း၊ လွင်ႈၼႆႉမၢၼ်ႈႁူႉတိုၼ်းတေသိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄလၢႆမိူင်း တႃႇလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈႁၼ်လီၵမ်ႉထႅမ်ထႅင်ႈယူႇ။

ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉၵၢၼ်ၵိုတ်းသိုၵ်းၼႆႉမၢၼ်ႈၸၢင်ႈလႆႈၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီထႅင်ႈလွင်ႈဝႃႈ ၶဝ်ၸၢင်ႈလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈယုမ်ႇယမ် ႁၼ်လီ ၼွၵ်ႈမိူင်းၸွမ်းၼင်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈတေပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၸုမ်းဢႃႊသီႊယၼ်ႊ (ASEAN) ပီ 2014 ၊ လႆႈၽွၼ်းလီပႃးတႃႇ သၢင်ႈလွင်ႈဝႆႉဝၢင်းၸႂ်ၵူၼ်းဢႅဝ်ႇမိူင်း ဢၼ်တေၶဝ်ႈမိူဝ်းဢႅဝ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈၽွင်းပၢင်ၶႄႉၶႅင်ႇသီႊၵဵမ်ႊ (SEA GAMES) ဢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈႁပ်ႉပဵၼ်ၸဝ်ႈတႃႇၼၸတ်းၼႂ်းပီ 2013 ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ၵူၺ်းၵႃႈတႃႇၶၢဝ်းယၢဝ်းမိူဝ်းၼႃႈၾၢႆႇလႂ်တေလႆႈၼင်ႇၸႂ်ဢၼ်မုင်ႈယိူင်းဝႆႉသုင်သုတ်းၼၼ်ႉတႄႉယူႇတီႈၼမ်ႉၵတ်ႉ၊ ၽႅၼ်ၵၢၼ်တမ်းဝၢင်း၊ တၢင်းႁူမ်ႈမိုဝ်းႁူမ်ႈဢွၵ်းဝူၼ်ႉၸွႆႈၵၼ်ၾၢႆႇၽႂ်ၾၢႆႇမၼ်း၊ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၼပ်ႉသွၼ်ႇတူၺ်းၵၢၼ် ၵိုတ်းသိုၵ်းတိုၵ်ႉတႄႇႁူဝ်တီးၵူၺ်းမၢၼ်ႈလႆႈၼမ်ႉတွၼ်းၼမ်လိူဝ်လၢႆပုၼ်ႈ၊ ၵွပ်ႈၼၼ်မိူဝ်းၼႃႈၶၢဝ်းယၢဝ်းလီၶႆႈၸႂ်တႆးတေ ၶိုင်လၢႆးလႂ်ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇယူႇၾၢႆႇသုမ်း၊  ၶိုၵ်ႉသေၼၼ်ႉဝၢႆးၵိုတ်းသိုၵ်းယဝ်ႉတေႁဵတ်းသင်သိုပ်ႇၵႂႃႇၼႆၼၼ်ႉၵူၺ်း?...။

ၸိူဝ်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ဢၼ်လၢႆၾၢႆႇမႆႈၸႂ် ပဵၼ်ၶေႃႈဢၼ်မၢၼ်ႈယိုၼ်ႈတၢင်ႇၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်း (ဢမ်ႇၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်) လႄႈၶေႃႈၵဵဝ်ႇလွင်ႈၵၢၼ်ပူၵ်းပွင် (Development) သွင်ၶေႃႈၼႆႉမႃးဢွၼ်တၢင်းၶေႃႈႁူမ်ႈၵၼ်ၵႄႈၶႆ ပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်း၊ (မၢၼ်ႈတမ်းၽႅၼ်ၵၢၼ်သၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် 3 ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ၊ 1.ၵိုတ်းသိုၵ်း 2. ပူၵ်းပွင်ၼႃႈလိၼ် 3. ၵႄႈၶႆပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်း) မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵိုတ်းသိုၵ်းယဝ်ႉသိုပ်ႇၶိုင်တတ်းမၵ်းၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းလႄႈၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်တေၸွမ်းမႃး၊ ၵွပ်ႈၼၼ်ပေႃးႁပ်ႉၶေႃႈ ဢမ်ႇၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊ ယိူင်းဢၢၼ်းၶေႃႈလႆႈၸႂ်ပၢင်လူင် 1947 ၵေႃႈတေပၢႆႈပိူင်ႈ၊ ပေႃးၵုမ်ႇၶိုင်လွင်ႈပူၵ်ႈ ပွင်ပဵၼ်ယႂ်ႇၵေႃႈ ၵၢၼ်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီး (သုၼ်ႇတူဝ်) ႁူႉတိုၼ်းတေၸွမ်းမႃး၊ ႁိုင်မႃးယိူင်းဢၢၼ်းၵၢၼ်မိူင်းၸၢင်ႈလုမိူၼ်တၢင်ႇမူႇ တၢင်ႇၸုမ်းပဵၼ်။
Shan_Rebel_Army
တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSA ၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈသိုၵ်းငဝ်ႈၸိုင်ႈလွႆတႆးလႅင်း

ၵႂၢမ်းသုၼ်းၸိုဝ်ႇ (သုၼ်းဝူး) ၸဝ်ႈပၢႆးတိုၵ်းၵတ်ႉၶႅၼ်ႇၶႄႇလၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ -ဢမ်ႇလႆႈတိုၵ်းသေဢွင်ႇပေႉပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်ၶိုၵ်ႉၵျႃႉ သုတ်း၊ ၵွပ်ႈၼၼ်တႃႇတေဢဝ်ပေႉလႆႈတႆးလႄႈၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆႉ၊ မၢၼ်ႈၶဝ်ႁူႉတိုၼ်းတမ်းဝႆႉၽႅၼ်ၵၢၼ်လီ၊ ၸၢင်ႈတုမ် ႁူဝ်ႁူမ်ႈဢွၵ်းႁူမ်ႈပၢႆးဝူၼ်ႉၽူႈမီးတၢင်းႁူႉၼႂ်းၶဝ်ၶိုင်လၢႆးၵႅတ်ႇႁႄႉဝႆႉလီငၢမ်း။ လၢႆးလိင်ႉလႅတ်းမၢၼ်ႈၼႆႉၶဵင်ႇၶိုတ်းလႆႈၸၼ်ႉ လုမ်ႈၾႃႉလူးၵွၼ်ႇ….။
ၽွင်းၵၢမ်ႇၸႃႇတႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ၊ ၾၢႆႇလႂ်ၽႂ်လႅတ်းၵေႃႈၸၢင်ႈလႆႈၼမ်ႉတွၼ်း၊ ၵၢၼ်တိုၵ်းတႄႇၼႆႉၵႂႃႇ ႁူႉတိုၼ်းတေဢမ်ႇၸႂ်ႈလွင်ႈငၢႆႈတႃႇၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇ၊ ဢၼ်ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉၵမ်ႈၼမ်ၵူဝ်သေပိူၼ်ႈပဵၼ်ၵၢၼ် တိုၵ်းၼိူဝ်ၽိူၼ် (တိုၵ်းလူၺ်ႈလၢႆးဢုပ်ႇၵၼ်) ၊ ၵၢၼ်တိုၵ်းလူၺ်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇၽႂ်ၵေႃႈဝႃႈဢမ်ႇလီၵူဝ်ၼင်ႇတိုၵ်းၵၼ်ၼိူဝ်ၽိူၼ်၊ မီးၵွင်ႈၼင်ႇၵၼ် (မႂ်းယိုဝ်းၵဝ်ၵေႃႈၵဝ်ယိုဝ်းမႂ်း) ၼၼ်ႉၵူၺ်း။

ၼင်ႇႁိုဝ်တႆးတေဢမ်ႇတူၵ်းလွၵ်းသုမ်းပိူၼ်ႈ၊ ၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇထုၵ်ႇလႆႈတုမ်ၵုမ်ႁူဝ်ၵၼ်ဝၢင်းၽႅၼ်၊ လဵပ်ႈႁဵၼ်းႁူႉတၼ်းငဝ်းလၢႆး၊ ၽူႈၸိူဝ်းႁူႉၸိူဝ်းမေႃၽိူဝ်ႇတေၵုမ်ႇပႂ်ႉထတ်းသၢင်ၵၼ်၊ ဝူၼ်ႉႁႃလွၵ်းလၢႆးပၼ်တၢင်းၶႆႈၸႂ်၊ ႁႃတၢင်းဢွၵ်ႇႁႃတၢင်းၵႄႈလိတ်ႈ ၸွႆႈၵၼ်ၼၼ်ႉလီသေပိူၼ်ႈ၊ ၽူႈၸိူဝ်းၵတ်ႉၶႅၼ်ႇမီးၸၼ်ႉလိၵ်ႈ၊ မီးတူဝ်ထူပ်း (ၼႂ်းမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်း) ၵေႃႈထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်းႁူမ်ႈ ဢွၵ်းဢေႃႁူမ်ႈပၢႆးဝူၼ်ႉၵၼ်ၶိုင်သၢင်ႈတႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းပူၼ်ႉလွတ်ႈၸၢတ်ႈၶႃႈဢမ်ႇတူၵ်းသုမ်းၵႂႃႇထႅင်ႈ။

ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်း (လိူဝ်သေသိုၵ်းမၢၼ်ႈ) ၵေႃႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၼင်ႇၵၼ်၊ ၸုမ်းသိုၵ်းတႆး SSA ပွတ်းႁွင်ႇ/ပွတ်းၸၢၼ်း ၊ ၸုမ်းဝႃႉ UWSA ၊ ၸုမ်းမိူင်းလႃး NDAA ၊ ၸုမ်းပီႇတုၸိတ်ႉၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်းမီးသုၼ်ႇႁူမ်ႈသၢင်ႈ၊ ႁူမ်ႈတႅပ်းတတ်းၵၢမ်ႇၸႃႇတႃႇၸိုင်ႈတႆးၼင်ႇၵၼ်၊ ၵုမ်ႇၶိုင်ဝူၼ်ႉႁဵတ်းတႃႇၸုမ်းၽႂ်မၼ်း၊ တႃႇၽူႈၼမ်းၸုမ်းၽႂ်မၼ်း၊ ဢမ်ႇယိူင်းဢၢၼ်းတႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းပူႇမွၼ်ႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈပူတ်းပွႆႇၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ၊ ပဵၼ်ၼီႈမႄႈမိူင်းတႆး ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး လီဢၢႆပႃးၶႂၼ်ငဝ်းၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉ ၽူႈႁတ်းတႃႉၶဵင်ႇတိုၵ်းၶဵၼ်ယၢမ်ႈဢွၼ်ပူၵ်းသၢင်ႈပဵၼ်မႃး မိူင်းတႆးၵဝ်ႈႁႆးႁေႃႁဝ်းယူႇ…။

ၵႂၢမ်းထုင်းမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇမီးဝႆႉ…ႁူမ်ႈၵၼ်ႁဝ်းယူႇ … ယႅၵ်ႈမူႇႁဝ်းၵွႆ …
ပဵၼ်ၶေႃႈၾၢင်ႉၸႂ်ၵူႈမူႇၸုမ်း (ၸိုင်ႈတႆး) လီသႂ်ႇၸႂ်ဝႆႉၼၵ်းသုတ်း။

ဢၢၼ်းတႆး  ၶႆးၶၢၼ်ႇၾႃႉ
(ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ-ၵွၼ်းၶေႃ)
11/01/2012


သိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ


 
© 2012 All Rights Reserved | Asean Celebrity | Fonts @ AtFonts | Free Templates